Герб горада Ліды, наданы 17 верасня 1590 г.
Taboryszki, m-ko nad rz. Mereczanką, pow. wileński, gub. wileńska, o 35 w. od Wilna. Około 100 mieszkańców. Młyn, tartak, kościół kat. par. pod wezw. św. Michała, drewn. Niegdyś własność Wojciecha Tabora, następnie Skarbków Ważyńskich, dziś wprawdzie zostaje w ręku Ważyńskich, lecz w znacznej części jset już rozprzedana.
Taurogi, m-ko nad rz. Jurą, pow. rossieński, gub. kowieńska, o 62 w. od Rossień, około 5,000 mk., szkoła, szpital miejski i wojskowy, st. poczt., komora celna, cegielnia, cerkiew, kość. paraf. katolicki pod wezw. św. Trójcy, drewn. Do 1681 r. należały do ks. Radziwiłłów, w 1681 roku drogą wiana dostały się domowi brandenburskiemu, w roku 1798 król pruski zrzekł się praw do T. l stały się one prywatną własnością. Nabył je ks. Haton Zubow, od niego majętność nabyta została przez skarb. Od 1846 r. własność ks. Wasilczykowa.
Telechany, m-ko i dobra nad kań. Ogiriskiego, pow. piński, gub. mińska. Około 700 mieszkańców. Cerkiew pod wezw. św. Trójcy, filja pod wezw. Opieki N. M. P., przystań handlowa. Niegdyś własność kn. Dolskich, ks. Wiśnio wieckich, ks. Ogińskich, obecnie własność Pusłowskich.
Telsze, m. powiat, w gub. kowieńskiej, zbudowane na 5 wzgórzach, nad jeziorem Mostis, przy wypływie z niego strumienia Durbinas, odległe jest o 186 wiorst na płn. zachód od Kowna. Podług miejscowego podania miasto założone być miało przez rycerza Dyngasa, który przy pomocy przyjaznych sobie duchów, wszędzie miał gromić krzyżaków z niesłychanem męstwem. Podług innych podań rycerz ten nosiłimię Tel albo Talsz. Kroniki krzyżackie wspominają, że w r. 1317 marszałek zakonu odwiedził zbrojnie dolinę Talsen, czyli Telszewską. Następnie Telsze stanowiły dzierżawę królewską. Kościół parafjalny pod wezwa. niem N. M.'P. założony został przez Pawła Sapiehę, a po pożarze w r. 1860 odbudowany przez niejakiego Koszucia. Po przyłączeniu do Rosji Telsze w r. 1796 przemienione zostały na miasto powiatowe namiestnictwa wileńskiego, od r. 1797 miasto powiat, g. litewskiej, od 1802-gub. wileńskiej, a od 1842 - gub. kowieńskiej. Dwukrotny pożar w lipcu 1908 r. obrócił miasto w perzynę. Ocalała tylko nieznaczna część miasta z kościołem. Jest tu progimnazjum męskie 4-klasowe i dwie szkółki elementarne. Z instytucji społecznych wspomnieć należy o T-stwie Spoźywczem, które się stale rozwija.
Tołoczyn Stary, m-ko nad Drucią powiat orszański, gub. mohylowska, o 43 w. od Orszy. Zarząd gminny, szkółka, st. dr. żel., st. poczt., apteka, cerkiew mur., kość. kat. paraf, mur. pod wezw. Narodzenia N. M. P. Niegdyś własność Sapiehów, Szemiottów, Sanguszków, obecnie należy do Sławińskich.
Trąby, m-ko rząd. nad rz. Gawią, pow. oszmiański, gub. wileńska, 70 w. od Wilna, około 1,500 mieszkańców. Posiada cerkiew par. pod wezw. św. Piotra i Pawła, kościół par. kat. pod wezw. Narodź. N. M. P., drewn. Niegdyś własność Gasztoldów, Zygmunta Augusta, Frąckiewicza, Zienkowiczów, w 1774 r. w posiadaniu emfltentycznym Dominika Narbutta.
Traszkuny, miasteczko o 5,5 mil na północ od Wiłkomierza, na równinie, otoczonej lasami - z wspaniałym poklasztorny m kościołem ks. Bernardynów, którzy utrzymywali tutaj średnią szkołę. Obecnie w gmachu byłego gimnazjum mieści się zarząd gminny, szkoła ludowa i kasa zaliczkowo-wkład. Poczta, telegraf/stacja kolei podjazdowej o wiorstę od miasteczka, apteka, kilka murowanych domów; sklepy, przeważnie należące do polaków i litwinów. Pomiędzy litewską ludnością znaczna ilość polaków, zamieszkujących t. z. szlacheckie okolice (Ruderany, Peliszki i t. d.). W przyległym majątku znajduje się duża gorzelnia i młyn parowy, własn. p. St. Montwiłła.
Troki Nowe, miasto powiatowe położone na północnym brzegu jeziora Braźoła albo Gałwe, a obok dwóch innych, Bernardyńskiego i Tataryszek, stanowi właściwie półwysep, połączony z lądem od strony zachodniej wąskim przesmykiem. Odległość od Wilna wynosi 26 wiorst, od stacji kolejowej Landwarów 10 wiorst szosą. Troki stanowią dziś szczupłą mieścinę, składającą się prawie wyłącznie z jednej ulicy. Pod względem ekonomicznym Troki należą do najbiedniejszych miast gubernji. Kościół katolicki pod wezwaniem Nawiedzenia N. M. P., wzniesiony z muru przez w. ks. Witolda w r. 1409, stoi pośród miasta na wyniosłem miejscu. Pomniejsze przeróbki i odnowienia zatarły ślady pierwotnej budowli. Oprócz kościoła farnego istniały dawniej w Trokach kościoły Bernardynów i Dominikanów. Pierwszy z nich przerobiony został na więzienie, a drugi leży w gruzach. Ozdobę miasta i cel wycieczek turystów stanowią ruiny zamku na wyspie. Ludność w roku 1907 wynosiła 4588 osób płci obojej.
Nie sposób rozszerzać się tu nad opisem ruin, pozostałych po dwóch prastarych zamkach, z których jeden był na lądzie, a drugi na wyspie, mniej więcej pół wiorsty od zamku lądowego. Ruiny pierwszego dziś leżą na skraju i w obrębie ładnego parku miejskiego, z wyr.iosłą górą, prawdopodobnie sypaną (pilkalnią). Zaś ruiny zamku na wyspie w ostatnich już latach doczekały się serdecznej opieki ze strony społeczeństwa, tak iż można mieć nadzieję, iż zostaną one dobrze przechowane dla potomności w interesie nauki i sztuki. O zamku trockim napisał ładne studjum Z. Hendel, artysta-budowniczy z Krakowa, o Trokach dr. Wł. Zahorski z Wilna; zaś badaniem ruin i ich restauracją zajmuje się stale znany badacz archeologii krajowej, p. Wandalin Szukiewicz. Z ruin na wyspie roztacza się przepyszny widok na olbrzymią, błękitną płaszczyznę jezior, na m. Troki, oraz na piękną, nową jeszcze, bo niespełna przed laty dziesięciu wzniesioną rezydencję majoratu zatrockiego-Zatrocze, której właścicielem jest Józ. hr. Tyszkiewicz.
Troki Stare, folw. skarb, i wieś włość., pow. trocki, gub. wileńska, około 180 mieszkańców, o 4 w. od Trok. Kościół paraf., pod wezw. Zwiastowania N. M. P. z sruntu przebudowany w 1899 r. W XI w. były centrem g-łównym dzielnicy ks. litewskich, w 1321 r. Giedymin miał tu zbudować i przenieść stolicę książęcą z Kiernowa, następnie przeniósł do Wilna. Po śmierci Giedymina Traki Stare stały się stolicą Kiejstuta. W 1405 r. Witold obrócił siedzibę przodków swych na klasztor Benedyktynów, odtąd historja T. St. jest historją opactwa Benedyktynów.
Trokiele, fol. skarb., pow. lidzki, o 17 w. od Lidy, około 90 mk. Gorzelnia, cegielnia, karczma. Kościół kat. pod wezw. N.M.P., drewniany. Własność niegdyś Jezuitów.
Trusków, miasteczko, pow. poniewieski, 281 mieszkańców, przeważnie żydów. Należy do mieszczan, dawniej należało do skonfiskowanego w r. 1831 majątku Trusków skich, niedaleko miasteczka są ruiny murowanego pałacu tychże. Kościół duży, drewniany oraz kaplica na cmentutarzu, fundowane w XYIII wieku przez Truskowskicb. Parawan 3,000 osób. Jest szkółka umina. W Truskowskiej paratji jest masa drobnej szlachty, ogółem prawie tyle co włościan, niedaleko bowiem, już stąd do słynnej Laudy. Od pow. miasta Poniewieża 35 wiorst, od stacji kolejowej Kiejdauy -23 wiorsty.
Trynopol, piękna miejscowość na prawym brzegu Wilji, w odległości 5 w. od Wilna. Niegdyś kościół św. Józefa i klasztor Trynitarzy. Po zniesieniu klasztoru, letnia rezydencja biskupów wileńskich, wspaniale odnowiona i urządzona przez smutnej pamięci metropolitę Józ. Siemaszkę, który pozostawił tu po sobie ładną galerję obrazów. Od r. 1866 jest letnią rezydencja wił. archireja, kościół został zamieniony na cerkiew.
Tryszki, m-ko i dobra nad rzeką Wyrwitą, pow. szawelski, gub. kowieńska, o 51 w. od Szawel. Około 600 mieszkańców. Zarząd gminny, szkoła lud., kościół kat. pod wezw. św. Trójcy, drewn., kaplica pod wezw. N. M. P. M-ko oddawna znane jest w dziejach, szczególnie z czasów wojen szwedzkich. Dobra własność Platerów.
Tuhanowicze, dwie wsi i dobra nad rz. Serwecz, pow. nowogródzki, gub. mińska, o 39 w. od Nowogródka. Cerkiew fil., przytul, dla ubogich, kaplica kat. na cment. grzeb. Własność pierwotnie ks. Tuhanów, za króla Zygmunta przeszła do Massalskich; którzy stąd przezwali się Tuhanowskimi. W XVI w. T. należały do kilku właścicieli,. mianowicie: Danejków, Tuhanowskich, Nornickich i Koście nieckich, później we władaniu Wereszczaków. Następnie nabyli Tuhanowscy i posiadają da dziś dnia. W r. 1818 i dwu następnych gości tu Adam Mickiewicz, tu poznał i pokochał Marylę Wereszczakównę. Ostatnia właścicielka p. Józ. Tuhanowska przekazała Tuhanowicze Mińsk. Towarz. Rolniczemu na własność wieczystą, z obowiązkiem utrzymywania tu szkoły rolniczej, fermy wzorowej i doświadczalnej i t. p.
Turzec, m-ko i dobra, pow. nowogródzki, gub. mińska, o 12 w. od Miru. Pod koniec XVI w. T. był własnością Chodkiewiczów. Wspaniała cerkiew mur., koszt. 45,000 rub., kaplica pod wezw. św. Jana Ewangielisty.
Turów, m-ko na prawym brzegu Prypeci, powiat mozyrski, gub. mińskiej, położone przy gościńcu od Dawidgródka do Mozyrza, ma około 3,500 mieszka dwie cerkwie paratjalne i kaplicę katolicką oraz szkółkę cerkiewną, zarządy: policyjny, gminny, młyn parowy i przystań na Prypeci. Odwieczna osada ludzka; kościół katolicki powstał tu z fundacji wielkiego ks. Witolda w roku 1414. Ważne centrum w dziejach Cerkwi prawosławnej. Turów był niegdyś stolicą udzielnego księswa.
Twerecz, m-ko i kościół mur., ludu. litewsko-polska, katolicka. Dwuklasowa szkółka, leży nad jeziorem Twerecz od st. kolei i pocztowej 18 wiorst do Hoduciszek. Granica powiatów: jezioroskiego w gub. kowieńskiej, oraz dzisieńskiego i święciańskiego.