Лябеда. Драўляная царква Св. Мікалая пабудавана ў вёсцы ў сярэдзіне XVIII ст. [1] "Лебедски парох Андрей Костыцевич", пра якога Архіў уніяцкіх мітрапалітаў згадвае пад 1783 г., стаў вядомым нам у сувязі з абвінавачваннем у "неблагоповедении" [2]. Такога роду абвінавачванні (часам узаемныя), як правіла, былі звычайнай помстай нядобразычліўцаў, пакрыўджаных людзей, непрыязных калег. "Дзякуючы" гэтым абвінавачванням, папалі ў аналы гісторыі і сёння нам вядомыя імёны некаторых шараговых святароў - сумленны святар меў не шмат шанцаў у іх трапіць. Аднак абвінавачанні супраць Кастыцэвіча былі сапраўднымі. У 1797 г. інстыгатар [3] Лідскага дэканату Ян Мыслевіч абвінаваціў у амаральных паводзінах і невыкананні сваіх абавязкаў параха царквы ў Лябедзе Андрэя Кастыцэвіча. Большасць абвінавачванняў была даказана, і святара адхілілі ад службы ў царкве і адправілі на шэсць тыдняў у Лаўрышаўскі манастыр. Было вырашана, што калі рэкалекцыі і цвічэнні ў манастыры не перавыхаваюць святара, дык ён будзе адхілены ад сваіх абавязкаў назаўжды [4].
На пачатку ХХ ст. пабудавалі з цэглы новую царкву, якая стаіць у вёсцы і сёння. Яна бачна з шашы Ліда - Гродна.
[1] Материалы для географии и статистики России, собранные офицерами генерального штаба. Виленская губерния. СПб., 1861. С. 550.
[2] Описание документов архива западнорусских униатских митрополитов. Т. 2. СПб., 1907. С. 434.
[3] Інстыгатар - духоўны суддзя які адказваў за маральнае аблічча парахаў.
[4] Археографический сборник документов издаваемый при управлении Виленского учебного округа. Вильна, 1902. Т. 13. С. 136-139.