Мыто. Мытлянская Пакроўская драўляная царква была спалена ў 1658 г. падчас вайны Расіі з Рэччу Паспалітай. У дакументах Трыбунала Вялікага княства Літоўскага - вышэйшай судовай установы дзяржавы - ёсць дзве справы аб забойстве ў 1671 г. святара Мытлянскай царквы Багдана Варатынскага: "наезд на цвинтару и постреленье през пана Яна Шостака небощика отца Воротинского, … иж пан Шостак едучи с места Лида за его милостью паном судьёй земским Лидским … через Мыто без данья жадное причины небощика … на цвинтару при церкви … в руку правую подстрелил, с которого подстреленья тот небощик … с сего света сшол … пан Шостак … подстрелил, а пан Бокгатко помочником был …" [1].
У рапарце ад 1800 г. адзначана, што святара царквы ў Мыто Тамаша Славуту варта часова адхіліць ад богаслужэння з-за "дэфекту калтуна" на які ён захварэў [2].
Яшчэ ў канцы XIX ст. у Мытлянскай царкве захоўваўся старажытны абраз візантыйскага стылю памерам 5x3 вяршкі [3] з выявай Божай Маці, званы ў народзе "Калыхаўскі", або "Калышэўскі". Назву вернікі тлумачылі з'яўленнем абраза з ракі Дзітва. Паводле мясцовага падання, ікона, плывучы па рацэ, калыхалася [4].
У 1866 г. на месцы старой і абвятшалай драўлянай царквы ў Мыце пабудавалі новую з бутавага каменю і цэглы.
[1] Акты, издаваемые Виленской комиссией для разбора древних актов. Т. 15: Декреты Главного Литовского трибунала. Вильна, 1888. С. 283, 313.
[2] Лісейчыкаў Дзяніс. Штодзённае жыццё ўніяцкага парафіяльнага святара беларуска-літоўскіх зямель 1720-1839. Мінск, 2011. С. 102.
[3] Вяршок - старажытная мера даўжыні, роўная 4,44 см.
[4] Труды Виленского отделения Московского предварительного комитета по устройству в Вильне IX Археологического съезда. Отдел II. Вильна, 1893. С. 96.