Папярэдняя старонка: ЗАТ Каскад

Рэканструкцыя сістэмы асвятлення Нясвіжскай ратушы 


Аўтар: Герасімовіч Сяргей,
Дадана: 29-11-2008,
Крыніца: Лідскі летапісец № 37.



Рэканструкцыя сістэмы асвятлення Нясвіжскай ратушы Лідскім ЗАТ "Каскад"


Пачынаючы з XVI стагоддзя, Нясвіжская ратуша. у Нясвіжы размяшчалася рэзідэнцыя князёў Радзівілаў. Быўшы людзьмі адукаванымі, магнаты прыклалі нямала высілкаў дпя таго, каб ператварыць Нясвіж у сапраўдны еўрапейскі горад і цэнтр культуры. Як пісалі з Трох’ярусная свяцільня “Рагнеда” у зале магістрата. некаторай доляй іроніі сучаснікі, князь Мікалай Крыштаф Радзівіл Сіротка задумаў стварыць "у цэнтры Сарматыі сапраўдную Італію". Для будаўніцтва горада і замка ў Нясвіж быў запрошаны італьянскі архітэктар, манах ордэна езуітаў Джавані Марыя Бернардоні. У адносна кароткі гістарычны тэрмін былое невялікае мястэчка з цалкам драулянымі забудовамі ператварылася ў сапрауды еўрапейскі горад з усімі належнымі архітэктурнымі атрыбутамі - палацава-замкавым комплексам, адбудаваным па ўсіх правілах інжынерна-фартыфікацыйнага будаўніцтва, гарадской ратушай з гандлёвымі радамі, з'явіліся гарадскія вежы і вартавыя праязныя брамы, а таксама адзін з першых у Еўропе твораў архітэктуры барока - касцел Божага Цела ордэна езуітаў. Пры князі Сіротцы горад атрымаў магдэбургскае права на самакіраванне і свой герб. Трэба сказаць, што ў Нясвіжы захоўваўся амаль увесь архіў Вялікага Княства Літоўскага, напісаны на беларускай мове, была сабрана вялікая бібліятэка, якая налічвала больш за 20000 тамоў, у друкарні друкаваліся кнігі вядомага беларускага асветніка С. Буднага.

Першы ва Ўсходняй Еўропе "Эрмітаж" з'явіўся пад Нясвіжам, у Альбе. Ён быў пабудаваны з дрэва ў 1604 годзе, за 100 гадоў да заснавання Санкт-Пецярбурга, дзе знаходзіцца сённяшні славуты рускі Эрмітаж. Нясвіжскі Эрмітаж размяшчаўся на ўскраіне Альбы, недалёка ад возера Свіцязь, якое Радзівіл загадаў выкапаць у Альбе. У перакладзе з французскай слова "эрмітаж" абазначае "абасобленае месца, загарадны дом"." Гэты палац служыў для князя Радзівіла Сіроткі месцам схованкі ад свету з мэтай духоўнага самаўдасканалення, як прытулак самотніка. Дадамо да гэтага, што аснову першага ў Расіі тэатра графа Шарамецева, пасля вядомых гістарычных падзей з пазделам Рэчы Паспалітай, склала трупа акцёраў прыдворнага тэатра Радзівілаў, якую граф "ничтоже сумняшеся" вывез з НясвІжа ў якасці, так бы мовіць, ваеннага трафею. Адным словам, магнаты Радзівілы пакінулі вельмі знакавы культуралагічны след.

Нясвіж, як і іншы горад таго часу, які паважаў сябе, нельга ўявіць без будынка ратушы - гэтай сапраўды архітэктурнай дамінанты.

Ратуша - ням. Rathaus - дом рады, запазычанае праз польск. ratusz.

Як і належыць старажытнаму збудаванню, нясвіжская ратуша перажыла часы пажараў, разбурэння i рэканструкцыi. Але на сёняшні дзень Музейная зала ратушы.яна з'яуляецца амаль адзiнай рэнесанснай ратушай на тэррыторыi Беларусi. У канцы 20 стагоддзя будынак ратушы быў канчаткова адноўлены ў адпаведнасцi з праектным планам канца 16 ст. i захаваўшайся тагачаснай гравюрай Тамаша Макоўскага, прыдворнага мастака Радзівілаў i першага картографа Вялiкага Княства Лiтоускага.

Адной з складовых частак прац па рэстаўрацыі ўнутранага інтэр'еру ратушы сталі работы па ўзнаўленні свяцілень, размешчаных у розных частках будынка. Гэты праект выконваўся працаўнікамі закрытага акцыянернага грамадства "Каскад" гарада Ліда пры ўдзеле навуковага кіраўніка С.А. Друшчыца (УП "Мінскрэстаўрацыя"). Нажаль, аўтэнтычных малюнкаў свяцілень, якімі карысталіся даўней у залах і памяшканнях ратушы, не захавалася. Таму для Бра “Рагнеда”. ўзнаўлення стылю свяцілень той эпохі прыйшлося вывучыць існуючыя ў еўрапейскім архітэктурным Рэнесансе аналогі. На аснове падборкі музейных фатаграфій, гравюр і малюнкаў былі распрацаваныя праектныя рашэнні серыі свяцілень, якія атрымалі назва "Рагнеда" У выніку для будынка ратушы было выраблена больш 50 розных свяцілень, выконваючых акрамя свайго прамога ўтылітарнага прызначэння - асвятляць абшар - яшчэ і ролю дэкаратыўную. Стылізаваныя пад эпоху ранняга барока яны стварылі дадатковы эстэтычны эфект візуальнага ўспрымання інтэр'еру ратушы. Вядома, прамова не ідзе аб поўнай стылізацыі. Яе немагчыма дасягнуць нават па чынніку таго, што замест традыцыйных свечак у якасці крыніцы святла сёння прыходзіцца выкарыстаць лямпы напальвання. Аднак асноўныя канструкцыйныя элементы, уключаючы і ўвагнутыя паліраваныя латуневыя люстэркі, усталяваныя ў верхняй частцы люстр і прызначаныя для ўзмацнення светлавога струменя ад свечак, былі выкананыя.

Усе свяцільні маюць адзіную тыпалогію і адрозніваюцца толькі сваімі габарытамі.

З пункта гледжання геаметрыі свяцільні "Рагнеда" выглядаюць досыць строга, а ў параўнанні з крыштальнымі жырандолямі эпохі ракако, нават аскетычна.

Цэнтральная частка свяцілень пабудаваная на латуневых сферах і цыліндрах рознага дыяметра, складзеных па вертыкалі. Ад цэнтра люстры адыходзяць ражковыя латуневыя элементы, на канцах якіх усталяваны крыніцы асвятлення. Усе латуневыя часткі свяцілень прйшлі адмысловую апрацоўку, каб дасягнуць візуальнага эфекту "старога металу".

 
Top
[Home] [Maps] [Ziemia lidzka] [Наша Cлова] [Лідскі летапісец]
Web-master: Leon
© Pawet 1999-2009
PaWetCMS® by NOX