Герб горада Ліды, наданы 17 верасня 1590 г.
Położona na skrzyżowaniu dróg, wiodących z Wilna do Nowogródka i z Grodna do Mińska, Lida stanowi ważny ośrodek polski na terenie Białorusi. Tylko w stutysięcznym mieście Polacy wg. oficjalnych statystyk stanowią prawie 40% mieszkańców, w rejonie zaś 50%, z tym, że na południe liczba ludności polskiej zmniejsza się, na północ, natomiast, rośnie prawie do 90% w kierunku Werenowa. Przez długie powojenne lata Polacy w Lidzie, jak i na całej Białorusi, nie mieli nic, jedynym polskim ośrodkiem był kościół. Język i tradycja zachowywały się wyłącznie w rodzinie.
Taki stan rzeczy trwał do początku gorbaczowskiej przebudowy, kiedy to Polacy zdecydowali się coś zmienić i założyli Klub Miłośników Kultury Polskiej im. Adama Mickiewicza, pierwszą polską organizację na terenie byłego ZSRR. Obecnie w Lidzie działają dwie polskie kulturalno-oświatowe organizacje - oddział Związku Polaków na Białorusi i Towarzystwo Kultury Polskiej Ziemi Lidzkiej oraz Społeczne Zjednoczenie Harcerstwo Polskie. Od 1990 roku ukazuje się reaktywowana sprzed II wojny światowej "Ziemia Lidzka", historyczno-krajoznawcze pismo polskie.
Oddając do rąk Szanownego Czytelnika tę książkę w 10 rocznicę powstania na Białorusi pierwszej polskiej organizacji jesteśmy świadomi ogromu zadania, które postawiliśmy przed sobą. Jest to bowiem pierwsza książka dotycząca polskiego odrodzenia narodowego na terenie Ziemi Lidzkiej, pomijając diariusz prezesa ZPB T. Gawina pt. "Ojcowizna, Ojcowizna..." Jest to nie tylko zbiór tekstów napisanych przez bezpośrednich uczestników tych wydarzeń, lecz jest to także wspólny zapis niedalekiej przeszłości, często już zapominanej. Na pewno nie wszystkie strony różnorakiej działalności Polaków zostały w niej odzwierciedlone i czekają jeszcze na swych badaczy. Uważaliśmy jednak, że taka publikacja powinna się ukazać aby zapobiec różnego rodzaju fałszerstwom i spekulacjom.
Napisanie tej książki nie byłoby możliwe bez życzliwej pomocy wielu osób: byłych członków Klubu, z którymi ustalaliśmy szczegóły ówczesnych wydarzeń, członków Zarządu TKPZL, którzy wnieśli mnóstwo udokładnień podczas czytania tych tekstów. Dziękuję im wszystkim. Dziękuję Iwonie Wasilewskiej, Irenie Kołyszko i Tomkowi Buchalczykowi za zrobienie korekty, a w pierwszej kolejności żonie Grażynie za zrozumienie i cierpliwość podczas pracy nad tą książką.