Папярэдняя старонка: Рэлігійная гісторыя

Szczuczyn - kościół parafjalny i klasztor XX. Pijarów 


Аўтар: Mosiewicz A.,
Дадана: 20-03-2014,
Крыніца: Mosiewicz A. Kościół parafjalny i klasztor XX. Pijarów // Orli Lot №8-9, październik-listopad 1929. S. 182-184.



Na podstawie dokumentów ks. proboszcza Romualda Swirkowskiego.

Gdy z którejkolwiek strony zbliżamy się do Szczuczyna spostrzegamy już zdaleka kopułę kościoła, wznoszącą się ponad domy i drzewa miasteczka. Kopuła ta zwraca powszechną uwagę wszystkich zwiedzających miasteczko, to też nikt nie omija okazji zapoznania się z kościołem. Kościół ten, to jedyny obecnie kościół katolicki w Szczuczynie; nazewnątrz przedstawia się on dość okazale: jest to wysoki budynek z frontonem, wychodzącym na Szczuczyn Lidzki. - Klasztor Ks. Pijarów. - Budynek główny (front). ulicę, która prowadzi bezpośrednio do rynku. Zbudowany w kształcie krzyża, którego bocznemi ramionami są dwie kaplice, z kolumnami na frontonie i z ową dużą kopułą przypomina on budowle w stylu renesansowym. Również renesans przypomina i wnętrze kościoła. Naprzeciw drzwi wejściowych znajduje się wielki ołtarz, nad którym wisi duża figura Zbawiciela na krzyżu, w złoconej ramie na tle purpurowego podbicia. Z obu stron ołtarza wznoszą się symetrycznie dwie półkolumny; na takichże półkolumnach w ścianach dokoła kościoła opierają się wystające gzymsy. W nawie koło presbiterjum są po obu stronach ołtarze boczne: Matki Boskiej Łaskawej i św. Teresy. W lewej kaplicy znajduje się na ołtarzu trumienka z relikwjami św. Inocentego, sprowadzonemi z Rzymu przez XX. Pijarów. W kaplicach bocznych i obok wielkiego ołtarza znajdują się witraże, przedstawiające postacie świętych, z herbami ofiarodawców u dołu. Chór, na którym znajdują się organy, oparty jest na dwóch kolumnach i dwóch półkolumnach, przylegających do ściany. Obok kościoła, od strony głównego ołtarza mieści się zakrystja, łącząca się z budynkiem klasztornym XX. Pijarów. W budynku tym mieściło się dawniej, w XVIII wieku i przez pół w. XIX kolegjum XX. Pijarów, znane ze swej działalności na całą Litwę.

Szczegółowe dzieje kościoła trudno już dzisiaj ustalić; ze źródeł ostatniego świeckiego długoletniego proboszcza szczuczyńskiego, ks. Swirkowskiego, wynika, że fundacja kościoła w Szczuczynie należy do jednych z najdawniejszych na Litwie, bo pewną wzmiankę o niej mamy już z r. 1436, kiedy to ówczesny właściciel miasteczka, wojewoda trocki, Piotr Lelusz, wraz z krewnymi swymi przyczynił się do założenia kościoła. W dziejach kościoła zasłużyli się później niewątpliwie następni właściciele Szczuczyna Hlebiccy-Józefowicze, z których jeden, Jerzy Andrzej, na początku XVIII w. miał ufundować kaplicę, czy też kościół drewniany, pod wezwaniem św Jerzego. Encyklopedja Orgelbranda przypisuje wprawdzie fundację kościoła Jerzemu Radziwiłłowi, faktem jest jednak, na podstawie ksiąg parafjalnych, że Andrzej Hlebicki figuruje jako fundator. Obecny kościół murowany wzniesiono dzięki późniejszemu właścicielowi Szczuczyna, ks. Ksaweremu Drucko-Lubeckiemu w latach 1826-1829.

Z losami kościoła związany jest też pobyt XX. Pijarów w Szczuczynie. XX. Pijarzy, sprowadzeni na początku XVIII w., przejęli probostwo świeckie i otrzymali we władanie ziemię oraz zaopatrzenie pieniężne w formie odsetek od funduszu żelaznego w sumie 20.000 zł. XX. Pijarzy rozwijają w Szczuczynie bardzo rozległą i dodatnią działalność; założone przez nich kolegjum z r. 1726 należało do najlepszych na ziemiach litewskich, a przetrwało ono do czasów Komisji Edukacyjnej, przez którą przekształcone zostało na gimnazjum. Prócz tego zgromadzenie sióstr miłosierdzia, sprowadzone przez Teresę Scipionową, pracuje w kierunku kształcenia panien.

XX. Pijarzy pozostawali w Szczuczynie do czasów powstania listopadowego, w roku bowiem 1832 władze rosyjskie skasowały klasztor. Z dawnych ładnych i rozległych zabudowań księży, po kilkakrotnych jeszcze pożarach pozostały do XX w. resztki. Klasztorny budynek zachował się jedynie w lepszym stanie w części, która stanowiła plebanję. Ze strony tej był przy wejściu ładny ganek, wsparty na czterech koIumnach. Obecnie odnawiają klasztor XX. Pijarzy, którzy wzięli znowu w swoją opiekę klasztor, kościół i parafję.

W murach, do niedawna zupełnie zaniedbanych i opuszczonych, w których tylko w części jednej mieściła się plebanja, dalej posterunek policji i mieszkania kilku pracowników administracji, trudno było poznać dawniejsze świetne zabudowania. W r. 1928 XX. Pijarzy własnoręcznie doprowadzili budynek do stanu lepszego i zamieszkali w niem, porządkując jednocześnie i sad i ogród, przylegający do plebanji.

Po stuletniej blisko przerwie wrócili XX. Pijarzy znów do naszego miasteczka.

 
Top
[Home] [Maps] [Ziemia lidzka] [Наша Cлова] [Лідскі летапісец]
Web-master: Leon
© Pawet 1999-2009
PaWetCMS® by NOX