Папярэдняя старонка: Шчучын

Opis Szczuczyna 


Аўтар: Sobol J.,
Дадана: 20-03-2014,
Крыніца: Sobol J. Opis Szczuczyna // Orli Lot №8-9, październik-listopad 1929. S. 168-170.



Miasteczko Szczuczyn pow. Lidzkiego, położone na żyznej i względnie dość wyniosłej równinie, leży przy starym trakcie, łączącym Lidę z Grodnem. Trakt ten miał dawniej duże znaczenie w komunikacji na ziemiach wschodnich, obecnie ma znaczenie jedynie lokalne, gdyż w odległości 21-22 i pół km idzie szosa, łącząca teraz te dwa wyżej wymienione miasta. Sam trakt natomiast, bardzo szeroki i wysadzany po obydwóch stronach drzewami, przechodzi przez sam środek miasteczka ­ dzisiejsze mi ulicami Wileńską i Grodzieńską. Przy jednej z tych ulic mianowicie przy ul. Grodzieńskiej znajduje się znaczniejszy budynek, z czerwonej cegły, około którego w godzinach przedpołudniowych zawsze rojno i gwarno; budynek ten, widoczny jest już zdaleka i odrazu rzuca się w oczy temu, kto wjeżdża do Szczuczyna od strony Grodna. Jest to Państwowe Seminarjum Nauczycielskie, obecnie męskie, w którem kształci się przeważnie okoliczna młodzież na nauczycieli szkół powszechnych. Naokoło zakładu rozciąga się dość duży ogród i sad, w którym w rozrzuconych dokoła, drewnianych, niedużych domkach mieszczą się internaty dla uczniów i mieszkania dla personalu. Przy tejże ulicy, niedaleko Seminarjum jest szpital rejonowy wydziału powiatowego, z daleka ściągający codziennie wielu chorych. Budynki Seminarjum i szpitala są nowe, wystawione zaledwie przed wojną.

Pozatern z większych budynków na tejże ulicy zwraca jeszcze uwagę długi murowany dom, dawniejsza karczma, przekształcana stopniowo na sklepy, własność ks. Lubeckich; naprzeciw zaś również w murowanym budynku mieści się urząd gminy Szczuczyn. Na placu, należącym do gminy, są dwa drewniane budynki miejscowej 7-mio klasowej szkoły powszechnej.

Ulica Grodzieńska łączy się z Wileńską przez plac rynkowy. Rynek w Szczuczynie jest dość obszerny, otoczony z dwóch stron domami, przyczem od strony południowej widzimy charakterystyczny długi szereg domów, połączonych ze sobą, a mieszczących na dole sklepy, rodzaj hal targowych. Nawprost tychże stoi cerkiew prawosławna. Na rynku mieszczą się wszystkie znaczniejsze sklepy, jak to: sklep Tow. Rolniczego, Tow. "Tur", kooperatywa spożywców, parę sklepów pomniejszych, oraz jedyna w Szczuczynie polska piekarnia i cukiernia, pozatern apteka, sąd pokoju, kancelarja rejenta, kasa chorych i straż ogniowa.

Na plac rynkowy wychodzą również dwie równoległe ulice, prowadzące do sąsiedniego miasta Rożaoka i do stacji kolejowej Rożanka nad Niemnem. Ulica Wileńska znaczniejszych budynków nie posiada; domki są przeważnie drewniane, małe, w jednym tylko nieco okazalszym nazewnątrz, mieści się urząd pocztowy. Kościół leży też przy rynku; koło niego przechodzi ulica, łącząca miasteczko z szosą Lida-Grodno, przy której znajdują się znowu ważniejsze urzędy i budynki, mianowicie: Ekspozytura starostwa pow. Lidzkiego, otworzona w Szczuczynie w lecie 1928 r., jako zaczątek zamierzanego pow. Szczuczyńskiego, fabryka dykty pp. Konopackich, tartak majątkowy i kilka budynków, należących do administracji majątku księżnej. Prawa strona tejże ulicy graniczy z parkiem książęcym, w głębi którego stoi pałac, wybudowany w końcu zeszłego stulecia, ale bardzo zniszczony podczas wojny.

Miasteczko nasze szybko się rozwija, bo kiedy w r. 1860 liczyło 570 mieszkańców, już w 1897 r. - 1738, a podług spisu ostatniego z 1928 r. - 2190. Znaczny odsetek stanowią, jak zresztą we wszystkich miasteczkach naszych kresowych, żydzi, prawosławnych jest tu ilość znikoma, reszta katolicy. Szczuczyn posiada obecnie ze szkół, oprócz wyżei już wzmiankowanych, Państw. Seminarjum Nauczycielskiego i 7-mio klasowej szkoły powsz., dwie prywatne szkoły żydowskie, oraz wieczorowe kursa dla dorosłych; posiada pozatern dobrze prosperującą kasę Stefczyka i Bank ludowy żydowski, z instytucyj spółdzielczych; pozatem kooperatywę spożywców.

Komunikację mamy tu względnie wygodną: do stacji kolejowej Rożanki n/N., oddalonej o 7 km prowadzi kolejka konna, zbudowana przez Niemców, wprawdzie w okresie zimowym nieczynna z powodu zamieci śnieżnych, do Grodna i Lidy autobusy. Z wiosną 1929 r. rozpoczęto budowę szosy do stacji kolejowej, a nawet do miasteczka Ostryny, zaprojektowana jest również budowa elektrowni, a w związku z utworzeniem powiatu - magistratu i urzędu starostwa.

Rzut oka na mapę pow. Lidzkiego przekona nas, że Szczuczyn leży pośrodku gminy i terenu zaprojektowanego na powiat i ma z tego względu dużo szans do zostania miastem powiatowem. A czwartkowe targi przekonać nas mogą, że Szczuczyn ściąga nietylko w dni targowe wielu okolicznych włościan, ale i kupców z Wilna, Grodna i Lidy.

 
Top
[Home] [Maps] [Ziemia lidzka] [Наша Cлова] [Лідскі летапісец]
Web-master: Leon
© Pawet 1999-2009
PaWetCMS® by NOX