Polskie pismo historyczno- krajoznawcze
na Białorusi

 

Dwóch młodych księży rozpoczęło pracę na Ziemi Lidzkiej: ks. Wiktor Subiel, urodzony w Ostrowcu, pracuje w Lidzie na Słobudce, natomiast ks. Stanisław Łaban, urodzony w Starych Wasiliszkach, przybył do parafii w Raduniu.

***

W dniach 28 - 31 sierpnia w Lidzie przebywała delegacja miasta Koszalin z wiceprezydentem Mikołajem Kobusem na czele. W Radzie Miejskiej odbyły się rozmowy na temat przyszłej współpracy, uzgodniono, że pan Malec odwiedzi Koszalin w przyszłym roku. Goście zwiedzili Nowogródek, uczestniczyli w otwarciu Domu Polskiego. 30 sierpnia odbyło się przyjacielskie spotkanie z Zarządem TKPZL, który dawno i pożytecznie współpracuje z tym miastem.

***

30 sierpnia został otwarty Dom Polski. W uroczystościach uczestniczyli Ambasador RP w Mińsku Ewa Spychalska, Konsul Generalny RP w Grodnie Sylwester Szostak, Mer m. Lidy Włodzimierz Malec, delegacja miasta Koszalin, delegacje Oddziałów Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" z Białegostoku i Łodzi.

***

W siedzibie TKPZL odbyło się pierwsze spotkanie nowego Konsula Generalnego RP w Grodnie Sylwestra Szostaka z Zarządem Towarzystwa.

***

1 września rozpoczął się nowy rok szkolny. Klasy z nauką języka polskiego jako przedmiotu powstały w 10,11 oraz 16 szkołach, wszystko po polsku uczą chłopczyki i dziewczynki 4"z" klasy w szkole nr 16, w formach nadobowiązkowych wykłada się język ojczysty w szkołach nr 1, 3, 4, 5, 7, 8, 9, 10, 11, 13, 14, 16, 17, Domie Twórczości Uczniów oraz w Centrum Turystyki Dziecięcej. Razem 923 dzieci. W rejonie lidzkim nauka języka polskiego jest zorganizowana wyłącznie w formach nieobowiązkowych w Brzozówce, Dworzyszczach, Jodkach, Krupowie, Minojtach, Szejbakach, Krasnowcach. Razem dzieci.

***

1 września w Pałacu Kultury odbyła się prezentacja kolejnej książki lidzkiego poety Włodzimierza Waśko .

***

W Lublinie na Światowych Igrzyskach Polonijnych dobrze zaprezentowali siebie lidzianie. Piłkarze Klubu "Sokół" (ZPB) wywalczyli brązowy medal. Najlepszym piłkarzem Igrzysk został uznany Wiktor Kaszko z Lidy. Lidzianie także zdobyli medale w biegu na 400 m . Witali Pieńkowski (brązowy), 1.500 i 3000 m . Dymitr Jasiński (złote). Duża w tym zasługa Eugeniusza Ułana, działacza lidzkiego oddziału ZPB.

***

Wszystkie 6 gatunków lidzkiego piwa zdobyło złote medale na Międzynarodowej wystawie w Moskwie, w której wzięło udział 190 gatunków z różnych krajów świata.

***

5 września na grobie ks. Stanisława Rojka wystawiono pomnik z napisem: "Długoletni pasterz lidzkiej fary, jej obrońca, wierny syn św. Józefa Kalasancjusza, miłośnik Bożego Miłosierdzia, Matki Bożej i sługa wszystkich ludzi.", a 8 września odbyła się Msza św. ku czci Kapłana, celebrowana przez księdza biskupa Aleksandra Kaszkiewicza.

***

7 września w Grodnie odbył się założycielski zjazd Harcerstwa Polskiego na Białorusi. Jednym z kandydatów na przewodniczącego był przewodniczący Społecznego Zjednoczenia Harcerstwo Polskie z Lidy Włodzimierz Pietroczenko, jednak on odwołał swoją kandydaturę. SZHP nie weszło w skład HPnaB, natomiast drużynowa II LDH "Puszcza" Anna Juchniewicz została członkinią Zarządu Głównego.

***

Ksiądz biskup Aleksander Kaszkiewicz poświęcił kaplicę pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Mociewiczach nad Niemnem.

***

Od 14 września parafia Różanka k. Szczuczyna ma swego duszpasterza. Jest nim ks. Jan Zaniewski, który w tym roku skończył studia w Rzymie.

***

W Poznaniu nakładem wydawnictwa "Polinfo" ukazał się kolejny tomik wierszy Michała Wołosewicza z Bieniakoń pt. "Konie Bienia".

***

Dom Muzeum Adama Mickiewicza w Nowogródku otrzymało w darze od Biblioteki Narodowej w Mińsku 318 książek, z których korzystał nasz wielki poeta.

***

17 września w uroczystościach odsłonięcia pomnika-grobu Nieznanego Sybiraka w Białymstoku uczestniczyła delegacja Klubu Sybiraków z Lidy.

***

17 września w Lidzie ukazało się nowe rosyjskojęzyczne czasopismo "Oniks", planuje się, że z czasem ono przekształci się w tygodnik. Nakład 1000 egz.

***

18 września nakładem lidzkiej drukarni ukazał się "Białorusko-rosyjski wojskowy słownik" autorstwa Stanisława Sudnika, prezesa miejskiej Rady Białoruskiego Frontu Narodowego oraz Siarżuka Czysława z Mińska. Słownik zawiera 8000 haseł.

***

W Lidzkiej Radzie Rejonowej odbyło się spotkanie kierownictwa lidzkiego rejonu z katolickim i prawosławnym duchowieństwem. Obecnie w lidzkim rejonie są czynne 12 cerkwi i 11 kościołów. Kierownik rejonowej prezydenckiej administracji podziękował duszpasterzom za owocną pracę w wychowaniu ludności. Władze wysoko ocenili działalność "Caritasu" oraz prosili o bardziej aktywne zaproszenie ludzi do porządkowania wiejskich cmentarzy.

***

26 września Republikańska Rada Towarzystwa Białoruskiej Mowy przekazało do Lidy wydawanie swego pisma "Nasze Słowo". Od kilku lat te pismo było wspomagane przez państwo i wydawane w Mińsku, jednak po uchyleniu państwowej dotacji przez pół roku nie ukazywało się. Kolejny numer wydano w końcu października. Trzymamy kciuki za ten tytuł.

***

26 września zobaczyło świat dzienny nowe czasopismo historyczno-krajoznawcze "Lidzki Letapisiec" w języku białoruskim. Wydaje go regionalna rada Towarzystwa Ochrony Pomników oraz Zjednoczenie Białoruskiej Młodzieży imienia Gedymina. Nakład 499 egz. Kolegium redakcyjne: Walery Sliwkin, Stanisław Sudnik, Aleś Kazak. W listopadowym numerze pisma ukazał się przedruk z "Ziemi Lidzkiej" "O Księdzu Stanisławie Rojku Sch. P. wspomnienie serdeczne" autorstwa prof. Ireny Stasiewicz-Jasiukowej.

***

27 września w ramach akcji "Szata Ziemi 2000" w Lidzie przebywała delegacja regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Białymstoku. Goście i gospodarze wysadzili 20 drzew 7 gatunków przed Domem Polskim. Goście także zwiedzili strony Mickiewiczowskie.

***

4 października Towarzystwo Kultury Polskiej Ziemi Lidzkiej przekazało materiały o Tomaszu Zanie dla szkoły we wsi Miasota k. Mołodeczna, gdzie urodził się poeta. Harcerze SZHP zorganizowali wspaniałe zabawę i koncert dla wiejskich dzieci, zwiedzili Mołodeczno.

***

5 października II Lidzka Drużyna Harcerska "Puszcza", działająca przy ZPB obchodziła swoje II urodziny. Na wspólną zabawę przyszli harcerze wszystkich lidzkich drużyn.

***

W dniach 6 - 11 października Fundacja Pomoc Polakom na Wschodzie zorganizowała szkolenie dla dziennikarzy polonijnych w redakcji "Rzeczpospolitej". Uczestnicy zapoznali się z pracą redakcji, przepływem informacji, współczesnymi zasadami dziennikarstwa, zawiązali pożyteczne znajomości. 10 października odbyło się spotkanie z Prezesem Fundacji dr Tadeuszem Samborskim oraz doradcą Szefa Kancelarii Prezydenta RP Jerzym Wydrą. Z ramienia "Ziemi Lidzkiej" w szkoleniu uczestniczył red. A. Kołyszko. Serdecznie dziękujemy organizatorom.

***

11-12 października przedstawiciele Klubu Kobiet z Lidy wzięły udział w kolejnym zjeździe Klubów Kobiet Polskich z całej Białorusi w Grodnie i Nowogródku.

***

11 października lidzka drużyna zuchowa "Leśne Duszki" (4 klasa polska w szkole nr 16) składała obietnicę. Na uroczystość przybyli goście z Łodzi, II LDH "Puszcza" oraz rodzice dzieci. Na zakończenie imprezy odbył się koncert przygotowany przez zuchów.

***

11-12 października w Lidzie odbyło się seminarium "Młodzieżowa inicjatywa dla przyszłości", zorganizowane przez przez Międzynarodowe Centrum "Generacja" (Aleś Kazak, Artur Gańko) przy udziale SZHP (Irena Kołyszko). W seminarium wzięły udział przedstawiciele lidzkich organizacji młodzieżowych.

***

Na pomoc powodzianom Oddział miejski ZPB przekazał 5445000rub., TKPZL - 80 USD i 3825000 rubli. Dziękujemy wszystkim, kto przyczynił się do pomocy naszym rodakom, a w szczególności pracownikom Lidzkiej Przychodni Kolejowej, którzy jak jeden uczestniczyli w tej akcji.

***

17-18 października w Baranowiczach odbył się kolejny kurs choreograficzny, organizowany przez Oddział Stowarzyszenia Wspólnota Polska w Elblągu.

***

19 października w Lidzie przebywała duża grupa dziennikarzy polonijnych, odbyły się spotkania w Domie Polskim oraz w siedzibie TKPZL. Goście zwiedzili polskie zabytki Lidy, a na pamiątkę dostali kilka ostatnich numerów naszej gazety.

***

W Baranowiczach powstało Polskie Towarzystwo Lekarskie, przewodniczącą została nasza krajanka Maria Syczewska.

***

15-19 października 3 nauczycieli języka polskiego z TKPZL uczestniczyło w VI Seminarium "Potrzeby Kulturalne Dzieci Polskich ze Wschodu" organizowane przez Centrum Młodzieży im. dr H. Jordana w Krakowie. Spotkania odbywały się w 5 grupach tematycznych: harcerstwo, muzyka, teatr, plastyka, komputer.

***

Lidzka Rada Rejonowa podjęła decyzję zgodnie z którą teren dawnego majątku Domeyków w Zapolu ogłoszono pomnikiem historii i kultury, podlegającym ochronie państwa. Jest to wykonanie kolejnej propozycji TKPZL po upamiętnieniu imienia Ignacego Domeyki na Ziemi Lidzkiej.

***

18 października w Domie Polskim odbyło się spotkanie studentów Wydziału Pedagogiki i Psychologii filii Uniwersytetu Warszawskiego w Białymstoku z członkami Klubu Młodzieżowego ZPB.

***

18 października zespół "Kresowiacy" uczestniczył we Mszy św. prymicyjnej w Rogoźnicy k. Mostów w parafii pw. Królowej Polski, którą odprawił ks. Aleksander Sosnowski.

***

24 października z inicjatywy prezesa Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" w Koszalinie pani Gabrieli Cwojdzińskiej powstał Polonijny Klub Studencki. Do Klubu należą studenci z Białorusi, Kazachstanu i Ukrainy, którzy tu studiują. Pani Prezes załatwiła dla młodzieży bilety do Filharmonii, Teatru, Muzeum, aby bliżej zapoznać ją z polską kulturą, co dwa tygodnie odbywają się spotkania przy kawie w siedzibie Stowarzyszenia. Jest to inicjatywa godna naśladowania. Obecnie w Koszalinie studiuje 5 lidzian (4 na stypendium miasta Koszalina).

***

W przeddzień Święta Zmarłych członkowie TKPZL kontynuowali pracę na porządkowaniu grobów żołnierzy AK w Wiksznianach k. Łazdun, zostało zrobione ogrodzenie.

***

1 listopada lidzcy Polacy wspólnie z konsulem Generalnym RP w Grodnie Sylwestrem Szostakiem zapalili znicze i modlili się przy Pomniku Lotników na cmentarzu parafialnym przy ul. Engielsa (Grażyny).

***

Tam że na grobach polskich żołnierzy odbył się żałobny apel harcerzy SZHP. Modlono się za bohaterów Ziemi Lidzkiej z okresu walk niepodległościowych.

 

 

Quiz historyczny

Czy znasz swoj ą ma łą Ojczyzn ę ?

 

1. (Portret L. Narbutta)

2. (Ko ś ci ół pijar ó w)

3. Nazwy jakich ulic w Lidzie nie zosta ł y zmienione z czas ó w II Rzeczpospolitej?

4. Przed wojn ą ulica imienia ks. Adama Falkowskiego to:

a). Mickiewicza

b). 8 Marca

c). Pobiedy

d). Ł omonosowa

5. Lida zosta ł a za ł o ż ona w:

a). 1380 r.

b). 1180 r.

c). 1323 r.

5. Pierwsza kolej w Lidzie to kolej:

a). Mo ł odeczno - Lida - Mosty

b). Wilno - Lida - Baranowicze

6. Pierwsza parafia rzymsko-katolicka w Lidzie zosta ł a za ł o ż ona przez:

a). karmelit ó w

b). franciszkan ó w

c). dominikan ó w

d). pijar ó w

7. Co maj ą wsp ó lnego imi ę Gra ż yna i nazwa miasta Lida?

8. Gimnazjum w Lidzie mia ł o imi ę :

a). Kr ó la Zygmunta Augusta

b). Karola Chodkiewicza

c). Ignacego Domeyki

9. W 1939 r. w Lidzie mieszka ł o:

a). 26 000 mieszka ń c ó w

b). 19 000 mieszka ń c ó w

c). 33 000 mieszka ń c ó w

d). 38 000 mieszka ń c ó w

10. Jakie jednostki wojskowe stacjonowa ł y w Lidzie w okresie mi ę dzywojennym?

??????.???????