|
|
Szanowni Państwo
Na terenie dzisiejszego sielsowietu w Naczy (rejon werenowski, obwód grodzieński) w swoim czasie mieszkali takie wybitne osoby jak historyk Teodor Ostyk-Narbutt (1784-1864), jego dzieci Ludwik, Franciszek, Bolesław, Teodora - uczestnicy powstania 1863-1864 - oraz syn Stanisław, znany jako legendarny lekarz Brasławszczyzny, jak również Wandalin Szukiewicz (1852 - 1919) - archeolog, etnograf, publicysta. Zasługi wymienionych osób dla Polski, Litwy, Białorusi są ogromne, lecz pamięć o nich na ich małej ojczyźnie nie jest należycie uszanowana.
Naprawić tę historyczną niesprawiedliwość pomogłoby stworzenie w Naczy i w sielsowiecie Centrum Historyczno-Pamiątkowego (CHP) im. Ostyk-Narbuttów i W. Szukiewicza. W składzie tego centrum mogłyby być:
1. Muzeum (nie istnieje)
2. Grób Teodora Ostyk-Narbutta przy kościele w Naczy
3. Groby jego żony Krystyny Sadowskiej i syna Bolesława we wsi Szawry
4. Kaplica koło wsi Nacza, w której został pochowany W. Szukiewicz
5. Znaki pamiątkowe na miejscach byłych siedzib Teodora Ostyk-Narbutta, Ludwika Ostyk-Narbutta i Wandalina Szukiewicza we wsiach Szawry, Sierbieniszki i Nacza (nie istnieją)
Stworzenie centrum im Ostyk-Narbuttów i W.Szukiewicza jest moją własną ideą, nad zrealizowaniem której pracuję od początku 2001 r. Co już zostało zrobione?
1. O tej idei wiedzą odpowiednie władze białoruskie
2. Został rozpoczęty remont zniszczonej kaplicy
3. Władze wydzieliły pokoik w Szkole Średniej w Naczy dla założenia ekspozycji muzealnej
4. Został przyszykowany do wydania zbiór poezji w języku białoruskim o rodzinie Narbuttów
5. Pracuję nad stworzeniem programu artystycznego (w tym własnego autorstwa) w celu popularyzacji idei CHP
6. Gromadzę materiały, które mogłyby się stać eksponatami przyszłego muzeum
7. Organizuję spotkania z uczniami i nauczycielami szkoły w Naczy i innych szkół rejonu w celu zapoznania ich z życiem i działalnością naszych wybitnych ziomków
8. Moje historyczno-krajoznawcze materiały są drukowane w takich wydaniach jak "Woranauskaja gazieta", "Lidzki Letapisiec", "Krajaznauczaja gazieta". Jednak sprawa posuwa się bardzo powoli. Najgłówniejszy problem - brak funduszy. Na władze liczyć nie możemy.
Wydaje mi się, że należytym uszanowaniem pamięci tych osób powinny się zająć zjednoczenia społeczne i osoby prywatne. Warto przypomnieć, jak na uzbierane przez żołnierzy 76-go pułku polskiej piechoty z Grodna pieniądze został wybudowany w 1933 r. pomnik na grobie Ludwika Ostyk-Narbutta i jego 12-tu kolegów we wsi Dubicze na obecnej Litwie. Istnienie muzeum pomogłoby bohaterskim Ostyk-Narbuttom powrócić do ich ojczyzny.
Włodzimierz Rul, wieś Nacza, rejon werenowski, obwód grodzieński, Białoruś
