Polskie pismo historyczno- krajoznawcze
na Białorusi


 

Rozpoczął się nowy rok szkolny. W tym roku naukę języka polskiego jako przedmiotu obowiązkowego pobiera 147 uczniów w szkołach numer 10, 11, 15, 16, szkole średniej w Dzitwie. Język polski jako zajęcia fakultatywne i kółka prowadzony jest w 16-tu szkołach miasta i rejonu: gimnazjum numer 1, szkołach nr 4, 5, 9, 10, 13, 14, 16, w Bielewiczach, Gonczarach, Dworyszczach, Dzitwie, Dzitrykach, Jodkach, Krasnowcach, Krupowie. W sumie nauczaniem jest objęte 424 uczniów.

Dzieci i młodzież miasta i rejonu mają również możliwość uczyć się polskiego w kółkach Centrum Twórczości Dzieci i Młodzieży w Lidzie i Brzozówce, Centrum Turystyki Dziecięcej i Młodzieżowej, Szkołach Społecznych TKPZL i ZPB, także przy parafii św. Rodziny w osiedlu Rybinowskiego.

***

W bieżącym roku szkolnym do nauki języka polskiego w Szkole Społecznej im. Ludwika Narbutta w Lidzie przyjęto 190 osób. Na otwarcie roku szkolnego przybył Andrzej Krętowski, Konsul Generalny RP w Grodnie, który złożył życzenia pedagogom i uczniom. Pierwszoklasistom wręczono wyposa­żone tornistry.

***

5 września został uporządkowany nieznany dotychczas grób żołnierzy AK w Krzeczewiczach k. Paszkiewicz. Po raz pierwszy wspomniała o nim członkini Lidzkiego Środowiska Żołnierzy AK Anna Surowicz, natomiast miejsce udało się odnaleźć dzięki Edwardowi Tunkielowi z Paszkiewicz. Krzyże i nagrobki wykonał i postawił na miejscu Alfons Rodziewicz. Wg wspomnień mieszkańców okolicznych wsi tu zostali pogrzebani: Edward Kisiel "Dzik" - komendant placówki w Paszkiewiczach lub Talkuńcach, Zaręba, Poniatowski, Miczura "Lis".

***

W dniach 6-13 września 2004 r. odbyło się XII Światowe Forum Mediów Polonijnych. Na tegoroczne spotkanie przybyli dziennikarze polscy pracujący w prasie, radiu i telewizji w ponad 30 krajach świata. Patronat nad Forum od lat sprawują: Senat RP, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Ministerstwo Kultury, Urząd Komitetu Integracji Europejskiej. Forum stał się znakomitą okazją do prezentacji województwa pomorskiego, oraz do zaangażowania Polaków mieszkających poza granicami kraju w promowanie Polski na świecie. To także miejsce debatów nad rolą mediów polonijnych w utrzymywaniu więzi Polonii z krajem, wymieńmy chociażby dwa tematy: Polska wśród narodów Europy - tożsamość narodowa, Obraz Polski w mediach europejskich - informacja, wiarygodność, możliwości. Tym razem dziennikarzy witały Tarnów, Gdańsk, Gdynia oraz Sopot. Oprócz dyskusji zawodowych odbyły się wizyty w redakcjach Radia Gdańsk S.A., TVP O/Gdańsk oraz Dziennika Bałtyckiego. Bogata trasa turystyczna wiodła przez Trójmiasto (Gdańsk: Bazylika Mariacka, Ratusz Głównego Miasta i Dwór Artusa, koncert w katedrze w Oliwie; Gdynia: pomnik Ofiar Grudnia 1970, port, Stary Dworzec Morski, Domek Żeromskiego, ORP Błyskawica, Dar Pomorza; molo w Sopocie) na Kaszuby (Muzeum Hymnu Narodowego w Będominie, skansen w miejscowości Wdzydze Kiszewskie, Park Narodowy "Bory Tucholskie"). Bardzo ważnym i ciekawym punktem programu stała się wizyta w Stoczni Gdańskiej i zwiedzanie wystawy "Drogi do Wolności", a następnie spotkanie z Prezydentem Lechem Wałęsą. Zakończyło się tegoroczne Forum wyjazdowym posiedzeniem Senackiej Komisji Emigracji i Polaków za Granicą w Sali Mieszczańskiej Ratusza Staromiejskiego w Gdańsku.

***

Podniosła uroczystość patriotyczna odbyła się 12 września na Bielanach w Warszawie. Po mszy św. w kościele pw. św. Zygmunta na pl. Konfederacji, odprawionej przez proboszcza Jarosława Pi­łata, wszyscy zgromadzeni przeszli do głazu - pomnika, poświęconego żołnierzom 77. Pułku Piechoty Wojska Polskiego i 77. Pułku Piechoty Okręgu Nowogródzkiego Armii Krajowej oraz mieszkańcom Ziemi Lidzkiej poległym i pomordowanym przez okupantów w latach 1939 - 1945. Pomnik ten ufundował mieszkaniec Bielan Witold Krupowicz. Jak zwykle, w uroczystości wzięli udział: kompania reprezentacyjna Wojska Polskiego, kombatanci, przed­stawiciele miejscowych władz, młodzież szkolna, harcerze i mieszkańcy dzielnicy.

***

15 września na zaproszenie Stowarzyszenia Wspólnota Polska oddziału w Białymstoku zespół "Kresowiacy" wziął udział w otwarciu ośrodka spotkań "Ojczyzna" we wsi Chodyszewo koło Białegostoku. Były obecne delegacje z Białorusi, Ukrainy, Austrii, Wielkiej Brytanii i innych krajów. Zespół uświetnił swoim śpiewem Mszę świętą i wystąpił z koncertem.

***

Polska Szkoła Społeczna w Szczuczynie funkcjonuje od sześciu lat. Rok szkolny rozpoczął się uroczystą imprezą w dniu 19 września.

***

W niedzielę 19 września w kaplicy parafii św. Rodziny na osiedlu Rybinowskiego w rocznicę zbrodniczej napaści Sowietów na Polskę z inicjatywy SZ "Towarzystwo Kultury Polskiej Ziemi Lidzkiej" została odprawiona Msza św. Proboszcz parafii ks. Józef Gańczyc wygłosił z tej okazji kazanie, przybliżające wiernym wydarzenia sprzed lat.

***

W dniach 18-19 wrze­śnia z wizytą na Grodzieńszczyźnie przeby­wali Jerzy Kozłowski, za­stępca kierownika Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych oraz Jan P. Sobolewski, pra­cownik departamentu Stowarzyszenia i Spraw Socjalnych, którzy odwie­dzili miejsca pamięci na­rodowej i spotkali się z kombatantami. W Lidzie goście złożyli na cmentarzu wiązanki przy Pomniku Lotników i spo­tkali się z kombatantami w Domu ZPB, zapalili znicze na grobach żołnierzy AK w Surkontach, Wewiórce, Szczuczynie.

***

Studia w Polsce są marzeniem dla wielu młodych lidzian. W październiku rozpoczęli naukę na wyższych uczelniach po szczęśliwie zdanych egzaminach następujący członkowie TKPZL: Renata Komincz, Helena Rusinowicz, Swietłana Charkiewicz (wszyscy zerówka w Lublinie), Kuczyński Oleg oraz Ławresz Wadim (Politechnika Koszalińska). Gratulujemy!

***

Nareszcie i rejon Lidzki doczekał się swojej książki z serii "Pamięć". Jej uroczysta prezentacja odbyła się 30 września w Miejskim Pałacu Kultury. Redakcja ma zamiar bardziej szczegółowo omówić tę książkę w przyszłości. Warto jednak zaznaczyć, że zapowiedziana jako swoista encyklopedia rejonu i miasta, stała się ona w rzeczywistości sowieckim zapisem historii Wielkiej Wojny Ojczyźnianej. Współczesną historię Polaków na Ziemi Lidzkiej znaleźć w niej jest bardzo trudno. Podczas imprezy wystąpiły zespoły artystyczne, m.in. "Kresowe Zabawy".

***

3 października w Do­mu Kultury w Raduniu odbyła się Konfe­rencja Sprawozdawczo-Wyborcza Oddziału ZPB w Raduniu, w wyniku której jedno­głośnie po raz trzeci na stanowisko prezesa oddziału wybrana zo­stała Halina Żegzdryń. Oddział ZPB w Raduniu jest prężnym ośrodkiem polskości, działają przy nim zespoły artystyczne "Raduńskie Gwiazdki" oraz "Przyjaciółka", regularnie są organizowane okolicznościowe spotkania i imprezy, Polacy opieku­ją się grobami poległych.

***

7 października wierni parafii św. Jerzego Męczennika w Bielicy obchodzili 170-lecie kaplicy pw. MB Różańcowej położonej na cmentarzu. Przybyli księża z okolicznych parafii oraz ordynariusz grodzieńskiej diecezji ks. bp Aleksander Kaszkiewicz. Obecnie parafianie budują nowy kościół, stary drewniany został rozebrany przez władze w latach 70-ch.

***

W dzień fatimski 13 października w szczuczyńskiej parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa i św. Teresy z Avila Mszą św., której przewodniczył ks. bp Aleksander Kaszkiewicz, rozpo­częło się czterdziestogodzinne nabożeństwo adoracyjne. W tym też dniu ks. Kazi­mierz Wójciak Sch. P., wieloletni proboszcz pa­rafii, dziękował Bogu za 25 lat kapłań­stwa. W tym dniu w parafii, poczynając od 1993 r. o godz. 10.00 odprawiana jest Msza św. w intencji o przyjazd Ojca Świętego Jana Pawła II na Białoruś.

***

13 października odbyło się Zebranie Sprawozdawczo-Wyborcze SZ "Towarzystwo Kultury Polskiej Ziemi Lidzkiej". Po wysłuchaniu sprawozdania ustępującego zarządu odbyła się wymiana zdań nt. dalszego rozwoju organizacji i planów na przyszłość. Wybrano nowy zarząd organizacji w składzie: Janina Bartoszewicz, Irena Bogucka, Anna Komincz, Katarzyna Konczewska, Natalia Kozłowa, Janina Maciuk, Alicja Mikolajczyk, Lilia Taboła, Lilia Tumilewicz, Jerzy Wojtkiewicz, Tatiana Żurowicz. Prezesem ponownie został Aleksander Kołyszko.

***

16 października Lidzkie Radio uroczyście otworzyło swoją nową siedzibę. Władze miasta przekazali na siedzibę budynek wybudowany w połowie lat trzydziestych, w którym przez ostanie czasy mieściła Administracja Domów należących do wojska. Po gruntownym remoncie i przebudowie budynek będzie służyć mass-mediam, tym bardziej, że wkrótce ma ruszyć telewizja lidzka. Pomieszczenia zostały poświęcone przez księży katolickiego i prawosławnego.

***

Zespoły wokalno-taneczny "Anżelika" (kier. Anżelika Biruk) oraz taneczny "Lidzianie" (kier. Olga Łowkis) 17 października wystąpi­ły w Minojtach. "Lidzianie" zatańczyli poloneza, lawonichę, matolichę, krakowiaka. Zespół "Anżelika" natomiast zapre­zentował polskie utwory dla starszych i młodszych. Burzą oklasków dziękowała publicz­ność za występ.

***

25 października członkowie Środowiska Żołnierzy AK w Lidzie Alfons Rodziewicz, Walenty Makusz, Jan Kodzik oraz Franciszek Szamrej uporządkowali grób żołnierzy AK w Jancewiczach. Wykonano 6 betonowych krzyży i na­grobków na grobach kpt. Aleksandra Warakomskiego "Świra", kpt. Mariana Jończyka zamordowanych przez Rippera oraz żołnierzy "Kotwi­cza" por. Stanisława Dziwnela "Dzwona", kpr. Kazimierza Ejsmonta "Iraka", kpr. Jerzego Kalecińskiego "Kosinusa", por. Walentego Wasilew­skiego "Jarego", którzy zginęli pod Surkontami w walce z NKWD.

***

31 października w kościele pw. św. Michała Archanioła w Niecieczy została odsłonięta i poświęcona tablica pamiątkowa ku czci żołnierzy Nadniemeńskiego Zgrupowania AK. Treść tablicy brzmi: "W hołdzie żołnierzom IV bat. "Ragnera" 77 p.p. Armii Krajowej poległym, pomordowanym, zaginionym i zmarłym w więzieniach, łagrach i obozach, mieszkańcom Ziemi Lidzkiej, którzy walczyli z hitlerowskim okupantem i stalinowskim totalitaryzmem o niepodległość Ojczyzny - żołnierze IV bat. "Ragnera" i rodziny". Ufundował tablicę b. żołnierz "Ragnera" Ryszard Mierzwa. Okolicznościowe kazanie wygłosił ks. proboszcz Leon Liszyk, a zespół "Kresowiacy" upiększył swym śpiewem Mszę św. oraz przedstawił okolicznościowy koncert. Całość zorganizowało SZ "Towarzystwo Kultury Polskiej Ziemi Lidzkiej".

 

??????.???????