Герб горада Ліды, наданы 17 верасня 1590 г.
УСТАНОВА АДУКАЦЫІ
«ГРОДЗЕНСКІ ДЗЯРЖАЎНЫ ЎНІВЕРСІТЭТ ІМЯ ЯНКІ КУПАЛЫ»
АКТУАЛЬНЫЯ ПРАБЛЕМЫ ГІСТАРЫЧНАЙ НАВУКІ І АДУКАЦЫІ
Зборнік навуковых артыкулаў
Гродна, 2014
УДК 94
ББК 63.1
А 43
Пад агульнай рэдакцыяй доктара гістарычных навук, прафесара С. В. Марозавай
Рэцэнзенты:
С. А. Піваварчык, доктар гістарычных навук, дацэнт;
С. А. Сіткевіч, кандыдат гістарычных навук, дацэнт, загадчык кафедрай сацыяльна-гуманітарных навук Установы адукацыі «Гродзенскі дзяржаўны медыцынскі ўніверсітэт»
Актуальныя праблемы гістарычнай навукі і адукацыі : зб. навук. арт. / пад рэд. С. В. Марозавай. - Гродна : 2014. - 356 с.
ISBN 978-985-6814-28-4
Артыкулы зборніка асвятляюць розныя аспекты праблемы традыцый і навацый у сучаснай метадалогіі гісторыі, стану айчыннай гістарыяграфіі, знаёмяць з шэрагам новых знаходак і інтэрпрэтацый крыніц па гісторыі Беларусі. Разглядаюцца пытанні выкарыстання інавацыйных тэхналогій ў гістарычнай адукацыі, сучаснага падручніка гісторыі. Шэраг артыкулаў прысвечаны механізмам фарміравання гістарычнай свядомасці грамадства, шляхам папулярызацыі і практычнага прымянення гістарычных ведаў. Разглядаюцца разнастайныя праблемы айчыннай і сусветнай гісторыі ад славянізацыі балтаў і ўплыву адыходніцтва на ўнутрысямейныя адносіны сялян Беларусі ў эпоху капіталізму да асноўных напрамкаў культурна-асветніцкай дзейнасці этнічных супольнасцяў Беларусі на мяжы ХХ - ХХІ ст. і іміграцыйнай нагрузкі на шведскую мадэль дзяржавы. Удзелена ўвага вядомым і малавядомым гістарычным постацям і персаналіям гісторыкаў. Прызначаны для даследчыкаў, выкладчыкаў, аспірантаў, магістрантаў і студэнтаў, настаўнікаў, аматараў гісторыі Беларусі.
УДК 94
ББК 63.1
ISBN 978-985-6814-28-4
Кніга ў PDF
ЗМЕСТ
ЧАСТКА 1. МЕТАДАЛОГІЯ ГІСТОРЫІ: ТРАДЫЦЫІ І НАВАЦЫІ. БЕЛАРУСКАЯ ГІСТАРЫЯГРАФІЯ ПАЧАТКУ ХХІ ст. КРЫНІЦЫ ПА ГІСТОРЫІ БЕЛАРУСІ: НОВЫЯ ЗНАХОДКІ І ІНТЭРПРЭТАЦЫІ ... 3
С. А. Габрусевіч. Актуальныя праблемы айчыннай гісторыі ў кантэксце навуковай спадчыны прафесара Iгната Aнацэвіча ... 3
О. М. Мижевич. Традиционные и постмодернистские методы исследования в философии исторического процесса ... 9
В. Н. Бутько. Изменения исследовательской парадигмы устной истории в американской историографии ... 18
С. В. Марозава. Канфесійная гісторыя ў даследаваннях кафедры гісторыі Беларусі ГрДУ імя Я. Купалы ... 28
С. С. Цярэнцьева. Язафат Кунцэвіч паводле яго эпісталяцыі ... 34
В. Е. Лявшук. Miscellanea jesuitica: о доброй смерти шляхтича Желяровского и обретении иконы Богородицы студентами Гродненского иезуитского коллегиума ... 39
Т. В. Васюкевіч. Канфесійныя працэсы на беларускіх землях у канцы ХVIII - першай палове ХІХ ст. у мемуарах сучаснікаў ... 48
Л. Л. Лаўрэш. Жыццё святара Адама Плаўскага ... 54
С. В. Марозава. Рэформа ўніяцкай царквы 1830-х г. у лёсе I. Андрушкевіча і I. Cалтаноўскага ... 65
С. У. Словік. Мемуарная літаратура Беларусі ХVIII-ХІХ ст. як крыніца даследавання штодзённага жыцця шляхецкай сям'і: гістарыяграфічны аспект ... 70
С. П. Марозаў. Iдэя «Уваскрашэння Літвы», яе гродзенскі ідэолаг Стажэньскі, пецярбургскія і заходнееўрапейскія заступнікі (паводле мемуараў М. Мураўёва) ... 74
А. В. Сергеенко. История повседневной жизни рабочего класса Витебска в 1920-е гг. в документах Государственного архива Витебской области ... 81
Е. А. Фиронова. Материалы по истории детских домов БССР 1940-1960 гг. в фондах Государственного архива Гродненской области ... 87
ЧАСТКА 2. СТАН І ПЕРСПЕКТЫВЫ РАЗВІЦЦЯ ГІСТАРЫЧНАЙ АДУКАЦЫІ Ў РЭСПУБЛІЦЫ БЕЛАРУСЬ. ІНАВАЦЫЙНЫЯ ТЭХНАЛОГІІ Ў ГІСТАРЫЧНАЙ АДУКАЦЫІ. СУЧАСНЫ ПАДРУЧНІК ГІСТОРЫІ ... 97
Ю. У. Iваноўскі. Мемарыяльныя асаблівасці развіцця віртуальнай памяці ў адукацыйнай прасторы ... 97
Г. I. Станіслаўчык. Выкарыстанне інфармацыйных тэхналогій на ўроках гісторыі ... 101
А. М. Балыкіна, В. Л. Ліпніцкая, А. Э. Папова, Дз. М. Бузун. Гістарычная інфарматыка: вопыт спецыялізацыі і перспектывы напрамку ў Беларускім дзяржаўным ўніверсітэце ... 107
А. М. Балыкіна, І. Л. Грыбко. Выкарыстанне метада IT-праекта ў адукацыі і выхаванні студэнтаў-гісторыкаў ... 114
Т. М. Прудко. Использование интерактивных методов в патриотическом воспитании молодежи ... 122
Г. В. Васюк. Первое белорусское учебное пособие по истории средних веков ... 130
Л. А. Сукова. История Польши на страницах школьной учебной литературы ... 136
ЧАСТКА 3. МЕХАНІЗМ ФАРМІРАВАННЯ ГІСТАРЫЧНАЙ СВЯДОМАСЦІ ГРАМАДСТВА. ШЛЯХІ ПАПУЛЯРЫЗАЦЫІ І ПРАКТЫЧНАЕ ПРЫМЯНЕННЕ ГІСТАРЫЧНЫХ ВЕДАЎ ... 145
М. В. Мартен. Историческое сознание как отражение общественных потребностей эпохи ... 145
Г. А. Гусарова, А. М. Куницкая. Роль историко-культурных традиций в воспитании человека-гражданина ... 154
С. Л. Вилейко. Историческая реконструкция эпизодов сражений Наполеоновских войн как средство популяризации истории ... 164
А. М. Весялуха. Постаць К. Каліноўскага ў вучэбнай літаратуры па гісторыі Беларусі (1990-я - 2000-я гг.) ... 167
А. А. Кайрыс. Кастусь Каліноўскі ў памяці беларусаў ... 176
А. М. Весялуха. Роля «Кароткай гісторыі Беларусі» Вацлава Ластоўскага ў фарміраванні нацыянальнай самасвядомасці беларусаў ... 183
С. I. Марцынкевіч, Г. Я. Каданчык. Адраджэнне, захаванне і прапаганда народных традыцый сярод студэнцкай моладзі (з вопыту работы студэнцкага навуковага гуртка «Спадчына» БДСГА) ... 187
М. А. Коршак, М. В. Стрелец. Образовательное значение военно-исторических публикаций Д. Е. Меламида (Мельникова) ... 194
ЧАСТКА 4 АКТУАЛЬНЫЯ ПРАБЛЕМЫ АЙЧЫННАЙ І СУСВЕТНАЙ ГІСТОРЫІ ... 197
Е. П. Нарижная. Древнейшее население Беларуси и начало расселения славян в контексте славянизации балтов .... 197
Т. Т. Кручковский. Цивилизационное влияние Польши периода Речи Посполитой на Россию в интерпретации В.О. Ключевского ... 206
И. Ю. Уваров. Характер требований депутатов от сословия шляхты Великого Княжества Литовского на Люблинском сейме 1569 г. ... 211
О. Ю. Лесная. История архитектурного развития культовых памятников центра Витебска ... 215
Л. Ф. Рогач. Корчмы і шынкі ў працах этнографаў і фалькларыстаў ХІХ ст. ... 223
Г. А. Карпечэнко. Канстанцін і Яўстафій Тышкевічы вачыма іх сучаснікаў ... 229
И. В. Падерова. Влияние отходничеcтва на внутрисемейные отношения крестьян Беларуси в период капитализма ... 234
А. А. Коломийцев. Лев Савицкий ... 239
В. Н. Черепица. К биографии Д. В. Скрынченко (1874-1947) - педагога, публициста и общественного деятеля ... 242
И. И. Янушевич. Формирование советской системы регламентации хозяйственной деятельности православных объединений в 1917-1930 гг. ... 249
М. Г. Королёв. Латыши на советско-латышском приграничье в 1920−1930-е годы ... 258
Т. А. Лугачова. Деятельность МОПРа Западной Беларуси по оказанию материальной помощи политзаключенным ... 265
Г. С. Вайцешчык. Архітэктурнае аблічча мястэчкаў Заходняй Беларусі ў 1921-1939 гг. ... 273
А. С. Горны. Часопіс «жаноцкая справа» ў сістэме перыядычных выданняў «Цэнтрасаюза» ў Заходняй Беларусі (сакавік - верасень 1931 г.) ... 283
В. И. Кузьмич. Легион Молодых: основные тенденции развития молодежной организации в Западной Беларуси межвоенного периода ... 290
Ю. В. Кірчук. Выкарыстанне працы ваеннапалонных у аднаўленні прамысловасці і транспарта Беларусі ў першыя пасляваенныя гады ... 295
А. А. Носова. Письма репатриированных советских граждан как источник по проблеме репатриации ... 303
I. А. Марцынкевіч. Поспехі і недахопы ў справе сацыяльнага забеспячэння інвалідаў і ўдзельнікаў Вялікай Айчыннай Вайны на гродзеншчыне ў першыя пасляваенныя гады ... 309
М. Ю. Зинченко. Организация жилищного строительства в городах БССР в конце 1970-х - 1980-е гг. ... 315
Н. Л. Улейчик, М. Я. Колоцей. Образование белорусской диаспоры в странах ближнего зарубежья: современное состояние и перспективы развития (на примере Литвы) ... 322
А. М. Макрушыч. Асноўныя напрамкі культурна-асветніцкай дзейнасці этнічных супольнасцяў Беларусі ў 1991-2004 гг. ... 331
Р. Банти. Возникновение расовой проблемы в послевоенный период в Великобритании ... 336
А. Н. Зубань. Иммиграционная нагрузка на шведскую модель развития государства ... 344