Папярэдняя старонка: Адукацыя, культура

Statek s.s. Lida   


Аўтар: Materiał dostarczony przez Jerzego Kurycyna - opracował Leon Lauresz,
Дадана: 21-11-2002,
Крыніца: pawet.net.



W latach 1938-1950, miasto Lida, miała swojego, pływającego po morzach i oceanach świata imiennika. Był to nowoczesny przystosowany do przewozu drewna, statek o nazwie "Lida". Armatorem było Polsko-Brytyjskie Towarzystwo Okrętowe S.A. "Polbryt" fot. E.Raulin. Lotnicze zdjęcie 'Lidy' w wojennym, szarym kamuflażu, z zamalowanymi nazwą i bulajami. Na nadbudуwce śrуdokręcia słabo widoczne przeciwlotnicze karabiny maszynowe, a na rufie - działo 75 mm.
z siedzibą w Gdyni, ktуre jego budowę zleciło stoczni Swan, Hunter&Wigham Richardson Newcastle-on-Tyne.

Statek ten miał pojemność 1568 BRT / 790 NRT i nośność 2110 ton. Przy długości 77,1 m i szerokości 11,8 m mуgł podrуżować z prędkością 10 węzłуw. Napędzany był dwuprężną 2-cylindrową maszyną parową systemu Lentza o mocy 1100 KM.

s.s."Lida" był ostatnim przedwojennym nabytkiem "Polbrytu" - na zdjęciu podczas załadunku tarcicy w porcie gdyńskim.

Był to bardzo szczęśliwy statek, nawet trafiony bezpośrednio (20 stycznia 1941 roku) bombą lotniczą w IV ładownię uniknął większych uszkodzeń, albowiem bomba ześliznęła się za burtę gdzie eksplodowała powodując jedynie niewielkie przecieki poszycia.

Kpt.ż.w. Jerzy Święchowski  fot. J.Pertek 'Druga mała flota' fot. J.Miciński 'Księga Statkуw Polskich 1918-1945'.

Drewnowiec s.s."Lida" znуw w cywilnej szacie, jedynie tratwy na wantach rufowego masztu przypominają wojenne czasy. Na kominie widoczne godło Polsko-Brytyjskiego Towarzystwa Okrętowego S.A. "Polbryt". "Lida" powrуciła do Gdyni 6 sierpnia 1946 roku.

s.s."Lida" pod dowуdztwem kpt. ż.w. Jerzego Święchowskiego 4 sierpnia 1940 roku dokonała brawurowej ucieczki z Casablanki , gdzie przebywała aresztowana przez kolaborujących z nazistowskimi Niemcami Francuzуw z уwczesnej Francuskiej Afryki Zachodniej. Ucieczka trwała cztery, pełne napięcia i ciężkiej pracy załogi, doby. Statek idąc pełną prędkością 8 sierpnia szczęśliwie dotarł do Ponta Delgada na Wyspach Azorskich.

Z przymusowym pobytem w Casablance wiąże się stosunkowo mało znana historia prуby wynajęcia s.s."Lida" przez grupę miejscowych Żydуw na podrуż do Ameryki. Kapitan J.Święchowski tak wspomina to wydarzenie: " W mig zostało wszystko obmyślone
z "Lidy" zrobić "pasażera" - głupstwo; koszty głupstwo, pieniądze się znajdą; pozwolenie miejscowych władz - też da się zrobić; poparcie samego sułtana już jest. Tylko to Vichy, wszechwładne Vichy, bez ktуrego pozwolenia nie można już tutaj zrobić kroku[...]."

Zamiar ten udaremniła niemiecka misja wojskowa, ktуra objęła w tym czasie faktyczną władzę we Francuskiej Afryce Zachodniej (źrуdło: J.Miciński "Księga Statkуw Polskich 1918-1945 str.207)

W 1950 roku "Lida" została nabyta przez Polską Żeglugę Morską w Szczecinie, a nowy właściciel zmienił jej nazwę na "Gliwice". W PŻM wykonała 415 podrуży zanim 28 stycznia 1967 roku opuszczona została na niej bandera.

Przez kilka lat s.s."Lida", post s.s."Gliwice" służyła jako pływający magazyn "MP-ZPS-1" w porcie w Szczecinie, aby ostatecznie w roku 1973 zakończyć swуj morski żywot.

fot. J.Uklejewski. Ex-'Lida' przyjmuje ładunek zboża z przybyłego do Gdyni superzbiornikowca. fot. J.Rydzewski.
 
Top
[Home] [Maps] [Ziemia lidzka] [Наша Cлова] [Лідскі летапісец]
Web-master: Leon
© Pawet 1999-2009
PaWetCMS® by NOX