Герб горада Ліды, наданы 17 верасня 1590 г.
(Jan17,21)
W 1054 roku nastąpił rozłam powszechnego apostolskiego kościoła na katolicki - zachodni i prawosławny (ortodoksyjny) - wschodni. Kościół pozostawał jeden tylko w duchowym planie, przeszedł drogę wielu nieporozumień, nienawiści, a nawet bratobójstw. Białoruś wyróżniała się tym, że chrześcijaństwo rozwijało się tu w dwóch obrzędach równolegle i zapewne dlatego na naszej ziemi odnaleziono jedną z dróg pojednania kościoła i właśnie tu zaistniał greko-katolicki (unicki) kościół. Został on utworzony po soborze 1556 roku, w Brześciu.
Jego utworzenie było sprawą skomplikowaną, lecz już w XVII wieku stał się on licznie nawiedzanym, narodowym kościołem Białoruskim, a 80% wiernych stanowili unici. Liturgia, nauka i życie kościoła odbywało się po białorusku i dzięki kościołowi unickiemu mamy wspólnych dla Białorusina-katolika i Białorusina-prawosławnego świętych, na przykład Jefrosinię Połocką (która nie przyjęła podziału kościoła w 1054 roku) i wspólne święte obrazy: "Matki Bożej Żyrowickiej" i "Matki Bożej Ostrobramskiej".
W XVII wieku kościół unicki powstał również na Ziemi Lidzkiej. W pierwszej połowie tego wieku w Lidzie są 4 czynne greko-katolickie cerkwie: Świętego Jana, Świętego Mikołaja (na placu rynkowym), kościół Św. Zbawiciela, i kościół NMP. W 1650 roku król Jan Kazimierz przekazał kościół wiernym prawosławnym. Wszystkie one zostały zniszczone przez wojska Chowańskiego podczas wojen z Moskwą. Według źródeł, kościół NMP zachował się do początku XIX wieku, jednak na mapie miasta końca XVIII wieku nie ma go. W 1765 roku drewniany kościół Farny został rozebrany (zamiast niego wybudowano murowany), a z pozostałego po nim drzewa, pomiędzy młynem a katolickim cmentarzem, wybudowano kościół unicki pod wezwaniem Zmartwychwstania Pana Jezusa. Przy kościele mieścił się nieduży szpital.
M. Narbutt w swojej pracy "Lida i lidzianie" pisze o jednym ciekawym wydarzeniu z historii unii w Lidzie:" Rżewucki (autor "Listopada") w utworze "Opowieści starca", wydanym w 1854 roku w Warszawie, wspomina o cudzie, który miał miejsce w Lidzie. Bardzo wierzący kapłan, Atanazy Chorowny, podczas głodu, który panował na Litwie w 1744 roku, w dzień, na miejscowym rynku przemienił znakiem krzyża świętego kamienie w chleb i nakarmił tysiące ludzi tym chlebem. Tamże czytamy, że kościoły (obecnie rosyjskie, a dawniej unickie) drewniane, rozmieszczone są we wsiach Sobakińce, Radziwoniszki, Gonczary, Zblany, Ostryno, Orla, Rakowice, Turejki, Bobry, Głębokie, Bielica. Najpiękniejsze są we wsiach Dzikuszki i Murowanka (najstarszy).
W XVII wieku unickie parafie były utworzone także w następujących wsiach Lidzkiego powiatu: Hołdów, Dokudowo, Żyżma, Lebioda, Myto, Waskiewicze. Według "Wiadomości o greko-unickich kościołach i klasztorach Brzeskiej diecezji " w 1827 roku w Lidzkim powiecie było 18 unickich kościołów i 1 klasztor, które miały 22496 parafian, przy tym kościół Gonczarski nawiedzało 1230 wiernych unitów, Głębocki - 1872, Hołdowski - 1047, Dzikuski - 614, Dokudowski - 922, Żyżmiański - 725, Lebiodzki - 812, Zblanski - 1135, Mało-Możejkowski - 497, Mytlański - 272, Orlański - 1400, Ostryński - 3327, Rakowicki - 630, Sobakiński - 1379, Turejski - 947, Bobrowski - 417, Dąbrowski - 853. We wsi Hołdów oprócz kościoła z 1718 roku istniał greko-katolicki bazyliański klasztor. Unickiemu duchowieństwu został przekazany klasztor karmelitów w Lidzie po skasowaniu zakonu przez rząd carski w 1832 roku.
Przy unickich kościołach działały szkoły, w których uczyły się dzieci z pobliskich wiosek. W 1753 roku w każdym unickim dziekanacie były otwarte szkoły dla dzieci kapłanów. W Lidzkim taka szkoła powstała w Orli. Tu uczyły się dzieci ze wsi: Waśkiewicze, Zblany, Żyżma.
Po włączeniu naszych ziem do Rosji rozpoczęły się ataki na kościół unicki. Z 1834 roku zaczęto wprowadzać prawosławne obrazy do kościołów unickich. Jako pierwszy takiej przebudowie uległ kościół w Hołdowie, za nim w Rakowicach, Ostrynie, Orle, Sobakińcach, Gonczarach i Lebiodzie. Kościół w Radziwoniszkach postanowiono zniszczyć, ponieważ znajdował się w złym stanie.
Kapłan i wierni z Dokudowa stawili opór tym zmianom. 30 grudnia 1835 roku gubernator grodzieński, Kopcew, postanowił wyrzucić w ciągu 5 miesięcy z kościołów unickich wszystkie rzeczy, które nie odpowiadały kościołowi rosyjskiemu: organy, ławki, dzwony. 25 marca 1836 roku lidzki starosta pułkownik fon Berg poinformował go, że takie prace w powiecie lidzkim już są rozpoczęte i obiecał śledzić ich dalszy bieg.
Organy postanowiono sprzedać, a w razie jeśli by zabrakło kupca - rozebrać. Organistom zaproponowano inne posady. Organy znajdowały wtedy się w kościołach w Bobrach, Hołdowie, Sobakińcach, Małym-Możejkowie.
W latach 1834-1835 z powodu likwidacji kościoła unickiego, kościół w Hołdowie został przebudowany: wstawiono prawosławne obrazy, rozebrano organy, wyniesione ławki, zdjęto dzwony. Mieszkańcy Hołdowa byli tym oburzeni i uczęszczali na Mszę św. do kościoła w Bobrach, gdzie obrazów jeszcze nie zamieniono. Wówczas gubernator grodzieński, N. Murawiow, rozkazał, żeby jak najszybciej kościół przebudowano zgodnie z obrzędem prawosławnym.
W drugiej połowie lat 30 zaczęto regularnie przekazywać kościoły greko-katolickie kościołowi prawosławnemu i po Soborze w Połocku w 1839 roku kościół unicki był jednoznacznie likwidowano.
Do dzisiaj zostały i są czynne, jako kościoły prawosławne, 4 dawne kościoły unickie powiatu lidzkiego, które były budowane i działały jako greko-katolickie: w Hołdowie (1795), Bobrach (1810), Gonczarach (1774) i kościół w Nowogorodzicach (koniec 18 w.). Piąty - były unicki kościół - jest to znana na całej Białorusi cerkiew obronna we wsi Murowanka.
Po 1839 roku przy każdym osłabieniu władzy rosyjskiej odradzała się unia. W Lidzie greko-katolicka parafia Św. Józefa została odnowiona w 1994 roku. Mimo różnych wewnętrznych i zewnętrznych problemów parafia żyje i rozwija się. Niezmiennym prezesem Rady Parafialnej i liderem duchowym w ciągu wszystkich tych lat jest Pani Swietłana Konopacka. Pierwszym proboszczem parafii był ojciec Kazimierz Lachowicz. Obecnie jest nim młody, dobrze wykształcony kapłan, ojciec Andrzej Obłomiejko. Ogromną pomoc wyświadcza apostolski wizytator dla Białorusinów greko-katolików Archimandryt ojciec Sergiusz Gajek. W listopadzie nasza parafia obchodzi swoje święto parafialne - Dzień Św. Józefa Kuncewicza.