Папярэдняя старонка: Рэлігійная гісторыя

600-годдзе Ваверскай парафіі Перамянення Божага 


Аўтар: Суднік Станіслаў,
Дадана: 30-08-2013,
Крыніца: Лідскій Летапісец №2(62)-2013.



16 чэрвеня Ваверская парафія Перамянення Божага ў Лідскім раёне адзначала вельмі круглую дату - 600-годдзе з дня заснавання.

Першая хрысціянская супольнасць у Вавёрцы пачала існаванне ў 1413 годзе. Паданне заслугу пабудовы першага ваверскага касцёла аддае Міхайлу Гілігінавічу, ветэрану Грунвальдскай бітвы. Паводле іншых крыніц утварэнню парафіі Святога Духа спрыялі, а таксама пабудавалі драўляны касцёл, уладары Вавёркі - Жыгімонт Гілігінавіч і яго маці Сафія. Зусім верагодна, што пачаў будаваць касцёл Міхайла Гілігінавіч, а завяршалі яго жонка Сафія і сын Жыгімонт. Але асноўным у дадзеным выпадку з'яўляецца дата, а яна ва ўсіх крыніцах тая самая - 1413 год. Пабудова касцёла ў Вавёрцы апісана ў "Спеве пра Міхайлу Гілігінавіча" Станіслава Судніка.

Гістарычныя падзеі склаліся так, што ўжо ў другой палове XV стагоддзя той касцёл быў знішчаны. Будаваліся наступныя. Касцёл, пабудаваны ў 1736 годзе, праіснаваў да 1840 года. Пры парафіі дзейнічала брацтва Святога Яна Непамука, заснаванае ў 1760 годзе. На тэрыторыі парафіі было 6 капліц: у Дзітве, у Лябёдцы, у Місявічах, у Паперні, у Пелясе і ў Радзівонішках.

У1840 годзе Самуэлем Кастравіцкім быў пабудаваны першы мураваны касцёл. Падчас Першай Сусветнай вайны храм быў пашкоджаны. У 1920 годзе касцёл адрамантавалі.

У 1926 - 1928 гадах быў пабудаваны сённяшні трохнефавы касцёл з каменю і цэглы. Пробашчам тады быў кс. Францішак Пясцюк. 13 лістапада 1928 года Лідскі дэкан кс. Гіпаліт Баярунец асвяціў касцёл Перамянення Божага. У той час у склад Ваверскай парафіі ўваходзіла 86 мястэчак і вёсак. У1939 годзе парафія налічвала 8980 вернікаў. Таму сёлета яшчэ адзначаецца і 85-годдзе Ваверскага касцёла.

Часы камунізму не абмінулі парафію і касцёл. Кс. Севярын Янкоўскі, пробашч парафіі з 1939 года, у 1948 - 1954 гадах знаходзіўся ў савецкім лагеры. Пасля вызвалення прыняў парафію на гады 1955 - 1958. З 1958 па 1975 год у парафіі не было святара. У гэты цяжкі час мясцовыя ўлады прынялі рашэнне перарабіць храм у канюшню, а пазней - у склад для штучных угнаенняў. Аднак, па сведчанні мясцовых жыхароў, касцёл ніколі канюшняй не быў, проста стаяў пусты.

Парафіяне ратавалі храм, плацячы падаткі. Парафіянка Мальвіна Мікуц з Серафін разам з іншымі членамі парафіяльнага камітэта ездзілаў Маскву, каб не зачынялі касцёл. З 1975 года ў парафію ў Ваверцы прыязджаў кс. Юзаф Грасевіч з Каменкі, з 1983 па 1995 прыязджаў, а потым стаў пробашчам кс. Станіслаў Пацына.

З 1995 года парафіяй апякуюцца святары з Ордэна Рэгулярных Латэранскіх Канонікаў: кс. Роберт Мазуркевіч, 1995 - 2000, кс. Фелікс Папялевіч, 2000 - 2012.

Галоўным адпустам у парафіі з'яўляецца Ўрачыстасць Перамянення Божага (6 жніўня). Яго папераджае 40-гадзіннае набажэнства. Яшчэ адным вялікім святам з'яўляецца ўрачыстасць Францішкі Рымлянкі (9 сакавіка). Вельмі папулярнымі ў парафіі з'яўляюцца ўрачыстасці Унебаўзяцця Найсвяцейшай Панны Марыі, Святога Юзафа, Святога Юрыя.

На працягу аношніх 20 гадоў, дзякуючы набожнасці і ахвярнасці вернікаў і дабрадзеяў, святыня набыла сённяшнюю прыгажосць, якая пабуджае да малітвы.

Парафія і касцёл у Вавёрцы перажылі цяжкія часы, але не страцілі духу набожнасці і веры сваіх продкаў, якія стагоддзямі на гэтай зямлі захоўвалі хрысціянскія традыцыі.

16 чэрвеня юбілейнае набажэнства ўзначаліў біскуп Гарадзенскай дыяцэзіі Аляксандр Кашкевіч.

З высокапастаўленых гасцей трэба адзначыць Генеральнага абата Ордэна Рэгулярных Латэранскіх Канонікаў з Італіі і правінцыяла ордэна з Польшчы. Прысутнічалі тры дзяканы і многія святары.

Дэлегацыю свецкіх уладаў ачольваў старшыня Лідскага райвыканкаму Аляксандр Астроўскі, былі старшыні сельсаветаў і кіраўнікі гаспадарак, размешчаных на тэрыторыі парафіі.

Набажэнства ішло ў асноўным на польскай мове, але ўсе звароты да ўладаў былі на беларускай або рускай мовах.

Усе словы ад прыхаджан агучваліся на літаратурнай беларускай мове. Добры прыклад падаў і старшыня Лідскага райвыканкаму, які сваё віншавальнае слова да біскупа пачаў на беларускай мове, перайшоў на рускую, вярнуўся зноў на беларускую, і ўсё гэта лёгка і нязмушана. У сваю чаргу завяршальнае казанне біскупа А. Кашкевіча было на літаратурнай беларускай мове.

Да 600-годдзя Ваверскай парафіі выдадзены каляровы буклет, які ўтрымоўвае гістарычныя звесткі, апісанне архітэктурных асаблівасцяў і мастацкага афармлення, а таксама спіс святароў, якія служылі ў Ваверцы:

1460, кс. Ян;

1537, кс. Ян Стшэмбаш;

1622, кс. Ян Хрызастам Ражнятоўскі;

1643 - 1649, кс. Адам Ліпніцкі;

1661 - 1677, кс. Ян Любатынскі;

1700, кс. Антоні Янушкевіч;

1739, кс. Дамасі Васілеўскі;

1739, кс. Юзаф Галэцкі;

1745, кс. Францішак Васілеўскі;

1762 -1791, кс. Андрэй Паўлоўскі;

1791-1792, кс. Пётр Чэрнік;

1792 - 1819, кс. Себасцьян Дамброўскі Sch.Р.;

1829 - 1836, кс. Юзаф Ларэнт;

1833, кс. Вінцэнт Кабылінскі;

1840 - 1848, кс. Людвік Паўловіч;

1848 - 1849, кс. Станіслаў Даўгяла;

1849 - 1863, кс. Раймунд Зямацкі (расстраляны публічна ў Вільні);

1893 - 1902, кс. Вінцэнт Раецкі;

1902 - 1911, кс. Ян Сахарко;

1910 - 1911, кс. Вінцэнт Юхневіч;

1911 - 1918, кс. Гіпаліт Маліноўскі;

1918 - 1930, кс. Францішак Пясцюк;

1930 - 1939, кс. ЯраслаўРакіцкі;

1939 - 1958, кс. Севярын Янкоўскі (на працягу 5 гадоў знаходзіўся ў зняволенні, у гадах 1955 - 1958 зноў з'яўляўся пробашчам парафіі);

1958 - 1975, не было святара;

1975 - 1983, прыязджаў кс. Юзаф Грасевіч;

1983 - 1995, кс. Станіслаў Пацына;

1995 - 2000, кс. Роберт Мазуркевіч, СRL;

2000 - 2012, кс. Фелікс Папялевіч, СRL;

2005 - 2012, кс. Андрэй Роўба, СRL, вікарый;

2012 - ... кс. Андрэй Роўба, СRL.

 
Top
[Home] [Maps] [Ziemia lidzka] [Наша Cлова] [Лідскі летапісец]
Web-master: Leon
© Pawet 1999-2009
PaWetCMS® by NOX