Герб горада Ліды, наданы 17 верасня 1590 г.
Нарадзілася ў 1937 годзе ў вёсцы Біскупцы пад Лідай, у сялянскай сям'і. Скончыла Наваградскае педагагічнае вучылішча (1957), аддзяленне беларускай мовы, літаратуры і гісторыі Гарадзенскага педагагічнага інстытута імя Я. Купалы (1962). З 1962 выкладала беларускую мову і літаратуру ў школах Гародні. З 1982 года пра-цавала ў Гародзенскім гістарычна-археалагічным музеі. Некаторы час была загадчыцай Дома-музея Максіма Багдановіча ў Гародні.
У друку выступае з 1958 (газета "Літаратура і мастацтва"). У вершах, арганічна звязаных з народна-паэтычнай традыцыяй, апявае Радзіму, жыццё працаўнікоў вёскі, прыгажосць роднай зямлі.
Аўтар зборнікаў паэзіі "Дзявочае сэрца" (1961), "Нёман ідзе" (1964), "Запалянкі" (1967), "Доля" (1972), "Ты - гэта ты" (1976), "Браткі" (1979), "Дзе ходзяць басанож" (1983, Дзяржаў-ная прэмія Беларусі), "Загасцінец" (1985), "Даўняе сонца" (1987), "А на Палессі" (1990), "Божа, мой Божа" (1992), "Снапок" (1999), "На белых аблоках сноў" (2002), "Стакроткі ў вяночак Божай Маці" (2004), "Ойча наш..." (2008) і інш. Напісала паэмы і кнігі вершаў для дзяцей "Перапёлка" (1968), "Грыб-парасон" (1969), "Дзічка" (1971), "Рыжая палянка" (1971), "Дагані на кані" (1973), "Лузанцы" (1982), "Габрынька і Габрусь" (1985). Аўтар кнігі нарысаў, мему-араў і эсэ "Хадзі на мой голас" (Вроцлаў, 2008), выдала кнігу прозы "Мост святога Францішка" (2010).
Жыве ў Гародні.
ЗАГАСЦІНЕЦ
Будавалі хаты ўсе разам,
не было ні платоў, ні лазаў.
Не ва ўсіх былі свае студні…
Быў Загасцінец шматлюдны…
Вясёлы, спеўны, стракаты…
Хадзілі ў касцёл на рараты.
Хадзілі пад крыж на ружанец.
Непатрэбных, нас нараджалі.
Пасылалі каровак пасвіць.
Не вучылі абманваць і красці.
Як бульбу пад весну канчалі,
адны ў другіх пазычалі.
Кадрэлю танчылі,
цялят малых няньчылі,
кветкі на комінах малявалі,
і сварыліся, і спявалі
свае сапраўдныя песні,
што з хатамі перанеслі.
Такі быў рай на зямлі.
Ды стаміліся ўсе і пайшлі --
паасобку і без чаргі,
адзін, а пасля другі…
Ігнась за Ганнай, іх хата з краю,
адной душой ляцелі да Раю…
з раю зямнога
да светлых светлаў…
Нарэшце ўсе ўцяклі ад саветаў.
А ў цётчынай студні
вада жывая -
гаючую таямніцу трымае…
Сонейка чэрпае
цётчыну студню
ды палівае
ўсю гэту бязлюдню…
17.05.2013 г.
НАСТАЛЬГІЯ ПА ДЗЯВОЧАЙ КРАІНЕ
Сэрца сціснецца -
поўначкі выйду,
пайду праз жывое балота -
наіўная наіўнота -
ва ўрачыстую, з замкамі, Ліду.
Цуд адбудзецца -
стану дарослай.
Але малады зялёны мой розум:
ад навукі мутнеў, нібы п'яны,
галаву вадзіла ў бакі,
як ішла праз мосцік драўляны,
то ляталі ў вачах матылькі.
Дом там рос - стары і прыгожы.
У ім жыла святая сям'я.
З імі Франя, Марыся і я -
у вузкай шчылінцы грэліся,
адгароджанай
старым крэдансам.
Дабрыня панавала без межаў…
Магдалена замольвала ежу.
Нашу пані наведваў ксёндз
і нас дабраслаўляў перад сном.
Кніжкі мудрыя пані чытала,
усё жывое ў хляўку сакатала.
Мы -- не мудрыя і не хітрыя,
геаграфію блыталі з хіміяй.
А Ліда, як добрая мама,
выпраўляла нас на экзамены.
А на поплаве каля Лідзейкі
калыхалі нас салавейкі.
Гаспадыня святая наша
на мяне пагляне ды скажа:
- Ты ўмееш вершы складаць,
ці навучышся жыць прыгожа,
так, каб таленты не марнаваць
на зямныя справы і грошы?
Каб не дрэнчыў
свет гэты хворы,
на Каляды і на Вялікдзень
нас праводзіла тайна на хоры,
каб на хорах ніхто не выдаў.
Ліда - дом
прасторны, драўляны.
Ці застаўся, ці зруйнаваны?
Як жывы, то памятаць будзе:
у Лідзе нас выводзілі ў людзі!
21.05.2013 г.
ЛІДСКІ ЗАМАК
У балотнай Лідзейцы апырскваюць скроні
жаўрукі, што ўпалі з-пад хмар.
Абмялілі прадонне
рачулкі коні
крыжакоў і беглых татар.
Што тварылася ў Лідскім замку,
як чужынец грукаўся ў брамку?
Навакол разносячы беды,
вежы замка ўзарвалі шведы…
Пералётны хан Тахтамыш
начаваў пад мурамі, як мыш.
Тут хапала ўсяго яго войску,
але Вітаўт павёў іх
на Ворсклу…
Сцены замка -
паўстанцаў верныя служкі,
не лічылі смяротных страт,
як паставілі воі Касцюшкі
баявых васямнаццаць гармат.
Ад забытых дзён Гедыміна
да тых дзён, як нямецкая міна
аб муры пакрышыла зубы, -
камяні не баяліся згубы…
Ад знадворку і да скляпення
непарушна ў звёны ляглі -
упрытык сотні тысяч камення,
паўтара мільёна цаглін…
Не цураліся продкі працы,
будавалі замкі, палацы,
кармілі чужынцаў хлебам,
галадалі пад родным небам.
Не гублялі продкі надзеі,
а вучылі плаваць дзятву -
скідаючы з моста ў Лідзейку,
якая ўцякала ў Дзітву.
А Дзітву прытуляў
бацька Нёман…
А плыты плылі за паромам…
ВЕРШ, ЗАБРАКАВАНЫ Ў ВЫДАВЕЦТВЕ
Людзі простыя,
край свой любім…
А куды ад яго пабяжыш?
Можна знікнуць у Гвадалупе
ці аддаць жыццё за чужых…
А на Нёмане пад калінаю
разальецца туга па вадзе…
Ты баішся, дзяўчо наіўнае, -
Беларусь без цябе прападзе?
Дык навошта вандроўкі далёкія?
Можна ў думках павандраваць…
Над зямлёю воблачкі лёгкія -
проста воблачкам лёгкім стаць…
У нябёсах паплаваць і згінуць
кропляй з хмаркі -
усё роўна дзе…
Ты баішся, дзяўчо наіўнае, -
Беларусь без цябе прападзе?!
ДОЖДЖЫК
Дожджык стаіць на парозе і плача -
мокры да ніткі, такая няўдача:
з неба вяртаўся, стаміўся і змок.
А тут на дзвярах - вялізны замок.
Некалі нехта дражніў:
- Сікані!
Маму і тату дамоў прагані!
Грому з маланкай дай падрасці!
Смелых дзяцей на кані пракаці!
Дзе гаспадар, гаспадыня, іх конь?
Хлеб - на стале, у печы - агонь?
Дождж да людзей прыходзіць з дабром -
а іх тут няма, і ледзь дыхае дом...
Дожджык стаіць на каменнай прыступцы,
топчацца, нібы таўкачык у ступцы.
Можа, якая жывая душа
ў коміне ў сажы прытулак знайшла?
Дожджык разгублена ходзіць па крэйцы.
Ключ ад замка шукае ў паветцы.
Сплакаўся дожджык, стаміўся і сціх…
Ідзі пад бярозкі, там знойдзеш усіх.